CD Recensies

WALTHER, J. J.: HORTUS CHELICUS

Walther, J. J.: ‘Suite in d’ uit Hortulus chelicus nr. 1; ‘Serenade in D’ uit Hortulus chelicus nr. 28; ’Suite in F’ uit Hortulus chelicus nr. 5; ’Suite in D’ uit Hortulus chelicus nr. 24; ’Suite in c’ uit Hortulus chelicus nr. 9; ’Suite in e’ uit Hortulus chelicus nr. 20; ’Suite in D’ uit Hortuluc chelicus nr. 13; ’Suite in e’ uit Hortulus chelicus nr. 16; ’Suite in d, Gara di due violini in uno’ uit Hortulus chelicus nr. 17;   ’Suite in F’ uit Hortulus chelicus nr. 12; ’Suite in d’ uit Hortulus chelicus nr. 21; ’Suite in E’ uit Hortulus chelicus nr. 8’; ’Suite in b’ uit Hortulus chelicus nr. 25;’Suite in D’ uit Hortulus chelicus nr. 4; ’Suite in A’ uit Hortulus chelicus nr. 2; ‘Capriccio in C’ uit Hortulus chelicus nr. 27; ’Suite in b’ uit Hortulus chelicis nr. 6; ’Site in c’ uit Hortulus chelicus nr. 23; ’Suite in D’ uit Hortus chelicus nr. 10; ’Suite in Bes’ uit Hortus chelicus nr. 19; ‘Aria in g’ uit Hortus chelicus nr. 14; ’Scherzo d’angeli con il cuccu’ uit Horulus chelicus nr. 15; ’Suite in A’ uit Hortus chelicus nr. 18; ‘Galli i Galline’ uit Hortus chelicus nr. 11; ’Suite in A,Leuto harpeggiante e rossignolo’ uit Hortus chelicus nr. 22; ‘Passacaglia in d’ uit Hortus chelicus nr. 7; ’Suite in F’ uit Hortus chelicus nr. 26; ‘Aria variata in C’ uit Hortus chelicus nr. 3. Sean Yung-Hsiang Wang (v), Matthew Dirst (org, kl) en Barrett Sills (vc). Centaur CRC 3493/6 (4 cd’s, 4 u. 13’53”). 2013

 

Het lijkt nuttig om meteen duidelijk te maken dat Johann Jakob Walther (1650-1717) iemand anders is dat zijn bekendere verre verwant Johann Gottfried Walther (1684-1748) die op zijn beurt ook een verre verwant was van Bach en primair optrad als theoreticus en organist.

De Walter die hier aan de orde is werd in de buurt van Erfurt geboren en componeerde onder meer een reeks Scherzi di violino solo met b.c. uit 1676 waarvan een zevental werd opgenomen voor François Fernandez, Philippe Pierlot en Pierre Hantaï (Ricercar RIC 045022) en de bundel Hortus chelicus met 28 werken uit 1688 die in 1694 opnieuw werd uitgegeven met de titel Wohlgepflanzter violistischer Lustgarten. Het gaat om muziek op het niveau van Bibers Rosenkranz sonates en Corelli’s op. 6.

Het gaat daarbij om virtuoze stukken voor viool met ter begelelding luit, kamerorgel, harp, klavecimbel chitarrone of wat maar bij de hand was. De grootste last voor de uitvoerenden valt vanzelfsprekend toe aan de violist aan wie niet alleen hoge technische eisen worden gesteld, maar die ook voor de steeds juiste expressie dient te zorgen. Bijvoorbeeld meteen in de Preludes van de Suites, maar ook in de nogal geëmotioneerde Aria in g, De vrolijkste levendigste momenten treffen we aan in de correntes en afsluitende giga’s van de suites, die vijfdelig zijn en daarnaast de vertrouwde allemande en sarabande bevatten. 

De uitvoeringen van de bewust gespecificeerd vermelde stukken in deze tot nu toe volledigste opname van Hortus chelicus vallen vooral op door de rijke kleuren en expressie die de drie musici ontwikkelen. De Amerikaanse muziekhistoricus Sean Wang weet als violist precies he hij deze muziek moet aanpakken, namelijk met het nodige aplomb en stijlgevoel wanneer deze volledig op waarde kan worden geschat.

In een voorwoord bij zijn uitgave verklaarde de componist ‘dat hij hoopte zijn muziek het publiek dat naar melodische geneugten zocht, zou bekoren.’ Welnu dat is hier zeker het geval. Waarschijnlijk zijn de vier cd’s ook afzonderlijk leverbaar.  Er is op 1 cd een waardevol alternatief met David Plantier c.s. (Zig-Zag territoires ZZT 060902).