Schubert: Pianotrio’s nr. 1 in Bes D. 898 en 2 in Es D. 929; Notturno in Es D. 897. Daniël Sepec, Roel Dieltiens en Andreas Staier. Harmonia Mundi HMC 90.2233/4 (2 cd’s, 1u. 37’). 2015
Laten we ons hier eens richten op het tweede trio, een vrij dramatisch en zoekend werk, meer dan het eerste trio. In dit trio in Es geeft de componist meer van zichzelf en zijn innerlijke strijd prijs. Het ingrijpende eerste deel is indringend, aangrijpend en heeft zelfs iets gekwelds. Het zit vol stemmingswisselingen, zo nu en dan verlicht door een sprankje hoop.
Net zoals het eerste trio n Bes wordt het tweede deel geopend door de cello met een enigszins troosteloze melodie (geïnspireerd op een Zweeds volksliedje, maar duidelijk voorzien van Schuberts stempel). Het ritme is dat van een langzame mars, alsof de muziek gebukt gaat onder een zware emotionele last. Het op de Weense wals gebaseerde scherzo is zorgelozer en brengt wat verlichting. Ook de finale beging met enige humor en is vervolgens wat lang uitgevallen (zelfs nadat Schubert erin schrapte). We ervaren Hongaarse elementen en een verwijzing naar het langzame deel.
Dat alles wordt hier bijzonder mooi aan het licht gebracht wat voor een heel succesvolle realisatie op oude instrumenten zorgen Daniel Sepec op een Storioni viool uit 1780, Roel Dieltiens op een moderne Strad kopie en Andreas Staier op een door Christopher Clarke in 1996 nagebouwde Conrad Graf fortepiano uit 1827 die is uitgerust met vijf pedalen, waarvan eentje ‘Fagott’ en een ander ‘Janitscharenzug’ is genaamd. Om het effect daarvan te horen, kan het best naar het scherzando uit het trio in Es worden geluisterd, waar deals een wesp grommende fagot en klokjes en een quasi grote trom zich manifesteren. Wat jammer is nu eigenlijk wel dat de finale van D. 929 in de herziene, bekorte vorm klinkt. Daar staat tegenover dat hier en daar wel ruimte is gelaten voor wat versieringen. Maar verder wordt heel spiritueel en levendig en uiteraard bijzonder stijlgetrouw gemusiceerd. Het resultaat is geweldig en de overtreffende trap van de eerdere historiserende uitvoering door Jos van Immerseel, Vera Beths, Anner Bijlsma, Sony SK 62695, 88725-46395-2 (5 cd’s) uit 1996. Het blijft bij zoveel moois wat jammer dat ook hier weer het sonatedeel in Bes D. 28 is weggelaten.