CD Recensies

SHOSTAKOVITCH: SUITE OVER VERZEN VAN MICHELANGELO BUONARROTI E.A.

Shostakovitch: Romances over verzen van Engelse dichters op. 140 nr. 1-6; Annie LaurieSuite over verzen van Michelangelo Buonarroti op. 145a. Gerald Finley (b) met het Helsinki filharmonisch orkest o.l.v. Thomas Sanderling. Ondine ODE 1235-2 (62’00”). 2013

 

Shostakovitch: Romances over verzen van Engelse dichters op. 140 nr. 1-6; Oktober op. 132; Suite over verzen van Michelangelo Buonarroti op. 145a. Ildar Abdrakov (bs) met het BBC filharmonisch orkest o.l.v. Gianandrea Noseda. Chandos CHAN 10358 (72’49”). 2005

 

Shostakovitch: Suite over verzen van Michelangelo Buonarroti op. 145a; Romances over gedichten van Alexander Poesjkin op. 46a nr. 1-6; Romances op teksten van Japanse dichters op. 21 nr. 1-6 Anatoli Kotcherga (bs op. 145a), Anatoli Babykin (bs. Op. 46a.), Vladimir Kasatchuk (t., op. 21) met het WDR omroeporkest Keulen o.l.v. Michail Jurowski. Brilliant Classics 94649 (58’08”). 1995 

 

Shostakovitch: Suite over verzen van Michelangelo Buonarroti op. 145a; Monologen over teksten van Alexander Poesjkin op. 91 nr. 1-4. Robert Holl met het Nationaal orkest van de Pays de la Loire o.l.v. Isaac Karabatchevsky c.q. Elena Bashkirova (p). Calliope CAL 9382 (54’24”). 2005

 

Shostakovitch schreef in juli 1974 als een van zijn laatste werken de uit elf liederen bestaande Suite over verzen van Michelangelo Buonarroti:

1 Istina (waarheid)

2 Utro (ochtend)

3 L’ubov (liefde)

4 Razluka (scheiding)

5 Gnev (woede)

6 Dante

7 Izgnanniku (verbanning)

8 Tvorchestvo (creativiteit)

9 Noch (nacht)

10 Smert (dood)

11 Bessmertie (onsterflijkheid)  

 

Alleen de Liederen op gedichten van kapitein Lebydkin op. 146 (in bewerking gezongen door Sergei Leiferkus op DG 477.6111) en de Altvioolsonate op. 147 volgden nog.

Oorspronkelijk was de suite gedacht voor bas en piano, maar later orkestreerde hij ze vrij zuinig (op aanraden van Khatchatoerian). De cyclus werd geschreven ter herdenking van de vierhonderdste verjaardag van de grote Italiaanse Renaissance kunstenaar Michelangelo (1475-1564).

We mogen rustig aannemen dat de componist zich sterk met de grote Italiaanse kunstenaar identificeerde, vooral vanwege de manier waarop deze intiem persoonlijke thema’s die hij niet in schilderwerken en beeldhouwwerken kon of wilde uiten in gedichten vorm werd gegeven. We kunnen er iets van een persoonlijk testament in zijn over kwesties die beiden erg raakten: liefde, moraal, dood en onsterfelijkheid.

We kunnen de Suite beschouwen al de zestiende symfonie, ongeveer zoals ook Mahlers Lied von der Erde wel als symfonie wordt gezien.

Deze liederen vergen veel van de vertolker. Hij moet duidelijk present zijn, gevoeligheid tonen, maar ook kalm voordragen. De eerste vertolker, Jevgeny Nestorenko (Brilliant Classics 9273) beschikte over die eigenschappen. Ook Ildar Abdrazakov en Anatoli Kotcherga beschikken daarover.

Maar naast hen moet eveneens Robert Holl die de Suite al lang op zijn repertoire heeft en deze in januari 2016 zong met het Residentie orkest onder Reinbert de Leeuw, met ere worden genoemd.

Wat de uitgave van Ondine bijzonder maakt, is het feit dat Gerald Finley de Romances en de Schotse ballade Annie Laurie in het Engels zingt en de Michelangelo suite in het Italiaans. Hij doet dat alles geweldig goed en wordt optimaal begeleid door Sanderling, zodat deze bewuste uitgave een voorrangspositie gaat innemen. 

Er zijn meer opnamen van de Suite: Fischer-Dieskau (Decca 433.319-2), Nesterenko (Brilliant Classics 9273), Leiferkus (DG 447.085-2) en Kopcák (Praga PR 250009), maar ook die vallen hiermee vergeleken wat terug.