CD Recensies

SIBELIUS: KULLERVO; FINLANDIA, VANSKÄ 2

Sibelius: Kullervo op. 7; Finlandia op. 26; Kortekangas: Migrations. Lilli Paasikivi (ms), Tommi Hakala (b) met het UL mannenkoor en het Minnesota orkest o.l.v. Osmo Vänskä. BIS SACD 9048 (2 cd’s, 1u. 54’05”). 2016

 

Het werk waarmee Sibelius 28 april 1892 als componist doorbrak was de vijfdelige pseudosymfonie Kullervo, een werk dat  hij later weer verwierp. Het is een unieke compositie als bewerking van een aantal teksten iuit de Kalevala die op zijn beurt bestaat uit een in de negentiende eeuw bijeen verzameld heldendicht.

Net als met Finlandia werd met Kullervo een artistieke en politieke vernieuwing gebracht in een land dat van oudsher door Zweden en Rusland werd overheerst.

Pas na het overlijden van Sibelius werd de partituur volledig uitgegeven en het duurde tot 1970 voordat Paavo Berglund op EMI voor de eerste commerciële opname van het werk zorgde. Zie Vergelijkende Discografie.

In 2000 maakte ook Vänskä een opname van Kullervo, toen met dezelfde soliste en verder bariton Raimo Laukka, het Helsinki universiteitskoor en het Lahti symfonie orkest (BIS CD 1215). Die werd in de vergelijking tot de beste uitgeroepen. Met zijn Amerikaanse opname weet hij dat zeer hoge niveau te handhaven.

Dat hij het bekende Finlandia ook meteen vastlegde is van extra waarde omdat hij als een van de weinigen een koor gebruikt in het hymne gedeelte.

Net zoals zo’n honderdvijftig jaar geleden veel Ieren en Polen door honger en armoede gedreven hun heil zochten in de V.S. zo vonden ook veel Finnen hun toevlucht daar in het Midden-Westen van Minnesota, Michigan en Wisconsin. Men spreekt van Finn Hook.

De in Minnesota levende dichteres Sheila Packa schreef daar over en die tekst gebruikte Olli Kortekangas voor Migrations, een 7-delig  werk voor dezelfde bezetting als Kullervo.

Onderling verbonden door tussenspelen bestaat het werk uit de volgende titels: Twee werelden, Wederopstanding, De man die in een boom leefde en Muziek die wij ademen. Met een totaalduur van 25’39”. Het werk blijkt een nadere kennismaking zeker waard, vooral in zo’n optimaal gelukte uitvoering en opname.