CD Recensies

SCHNITTKE: CONCERT VOOR KOOR; GEESTELIJKE GEZANGEN E.A.

Schnittke: Concert voor koor; Geestelijke gezangen nr. 1-3; Stemmen der natuur; Pärt: Dopo la vittoria. Koor van de Beierse omroep o.l.v. Peter Dijkstra. BR 900505 (61’32”). 2012

 

Hoofdschotel op deze cd is het bijna veertig minuten durende vierdelige Concert voor (a cappella) koor dat Schnittke in de periode 1984/85 op teksten die zijn ontleend aan het Boek van de droeve liederen van de Armeense mysticus Grigorius van Narek (951-1003) componeerde.

Sinds de vroege Middeleeuwen tot Tchaikovsky en Rachmaninov werden in Oost Europa al veel componisten door Russisch orthodoxe muziek geïnspireerd, maar in een combinatie van nieuw en oud maakt Schnittke daar iets heel nieuws, persoonlijks van. Dat is in zijn laatste levensaren beslist ook getekend door zijn ten gevolge van diverse hartinfarcten geteisterde leven.

De titels van de delen ‘O Master of all living, bestowing priceless gifts upon us..’, ‘I an expert in human passions, composed this collection of songs, where every verse is filled to the brim with black sorrow’, ‘To all who grasp the meaning of these mournful words…’.’ Complete this work which I began in hope and with Your name..’ 

Het koor is in vele stemmen opgedeeld, maar voortdurend behoudt de klank een zekere orkestrale volte. De sfeer wisselt van luid en vol vertrouwen in het eerste deel via berouwvol in beide middendelen tot vredig en verzoenend in de finale die eindigt met een reeks amens.

Peter Dijkstra heeft zijn Münchense koor keurig gedisciplineerd en zorgt voor een zuiverheid die in nogal wat andere opnamen ontbreekt. Wanneer we het werk opvatten als een gebed wordt hier elke emotie woord na woord fraai tot uitdrukking gebracht. Maar er waren wel eerdere opnamen die deels ook voortreffelijk klinken. Om alleen even de alternatieven van Schnittke’s Concert voor koor te vermelden: Polyansky (Chandos CHAN 9332), Layton (Hyperion CDA 67297), Parkman (Chandos CHAN 9126), Yngwe (Zweedse Discofil SCD 1079), Brych (Praga PRD 250.149) en Kaljuste (BIS CD 1157).

De Geestelijke gezangen sluiten qua sfeer enigszins op het Concert aan, in Stemmen der natuur zou men in het verlengde hiervan een blijk van natuurreligie kunnen horen en het stuk van Pärt vormt een passende toegift.

Alle waardering voor deze ook geluidstechnisch heel goed geslaagde opname.