CD Recensies

JENKINS,J.: CONSORT MUSIC

Jenkins: Consort music. Divisions for 2 bass viols in D; Fantasias a 4 in D, F (2x); a 5 in c (2x) en in D; a 6 in a en c; In nomines a 6 in e en in g; Pavan voor 2 basviols; Pavan a 6 in F; Pieces for lyra viol; Suites nr. 4 in C for 2 trebles, bass and organ;, nr. 7 in d for treble, 2 basses and organ in d. Paul Nicholson (org) met Fretwork. Virgin 545.230-2 (78’03”). 1995

 

Het verhaal gaat dat de Engelsman John Jenkins (1592-1678) na de dood van zijn vader een bandura (Oekraïnse half cither/half luit) erfde en dat daardoor zijn keuze voor een muzikale loopbaan werd bepaald. Jenkins behoorde in ieder geval tot de musici die in 1634 deelnamen aan het maskenspel The triumph of peace in Londen; ooit werd hij ook ontboden door Karel I ontboden om voor hem op de lira te spelen.

In 1660 benoemde de gerehabiliteerde vorst hem tot theorbespeler. Maar waarschijnlijk wegens zijn inmiddels hoge leeftijd verscheen hij weinig aan het hof en hij lijkt zijn tijd vooral te hebben doorgebracht bij diverse gezinnen, waaronder dat van de muziekcriticus Roger North.

De Fantasie was (en is) een contrapuntisch stuk zonder vaste vorm dat in de zestiende eeuw naar Engeland kwam. De meeste fantasieën werden geschreven voor een klavierinstrument of luit, maar tijdens Jenkins’ leven werden ze ook populair voor instrumentale ensembles.

Jenkins schreef ongeveer honderd van dergelijke fantasieën voor drie tot zes partijen. De zesstemmige stukken zijn duidelijk schatplichtig aan die van eerdere componisten zoals John Coprario en Alfonso Ferrabosco II; de driestemmige fantasie was beïnvloed door de nieuwe Italiaanse triosonate.

Jenkins’ Fantasieën kunnen de indruk wekken een specifiek repertoire voor kenners te zijn, vooral ten gevolge van hun sterk contrapuntische karakter en hun zware timbre door de combinatie van orgel en viola’s. Maar Fretwork en organist Paul Nicholson nemen die zorg mooi weg. Ze voeren de muzikale reis die Jenkins met zijn Fantasieën en de overige afwisselende werken bereidde briljant uit en presenteren de verfijnde texturen van de muziek op ontspannen manier. De Fantasie nr. 6 in F is gebaseerd op het volksliedje ‘All-in the garden green’ en wordt hier met pastorale humor vertolkt.