CD Recensies

JOACHIM: VIOOLCONCERT NR. 2

Joachim: Vioolconcert nr. 2 in d ‘In Hongaarse stijl’; Brahms: Vioolconcert in D op. 77. Rachel Barton met het Chicago symfonie orkest o.l.v. Carlos Kalmar. Cedille CDR 90000068 (2 cd’s, 1u. 30’35”). 2002

 

Het contact en de daaruit voortkomende vriendschap tussen Joachim en Brahms gaat terug tot 1853. De bijnaam is ontleend aan de in de finale verwerkte zigeunermelodieën.

Het was ook Joachim die de eerste uitvoering van het Brahmsconcert in Leipzig gaf, Nieuwjaarsdag 1879. Het daarvoor had hij Brahms geholpen met wat correcties en de vormgeving. 

Het vioolconcert van Joachim uit 1861 heeft gemeen met het concert van Brahms dat het met een uitgebreide inleiding door het orkest begint. Pas vanaf het moment dat Barton inzet begint het werk echt tot leven te komen. Dan wordt het ook zeer de moeite waard met zowel uitdagend stoere passages als lyrisch expressieve. De term In Hongaarse stijl komt pas in de finale echt aan de orde; deze klinkt enigszins als een Hongaarse dans van Brahms.

Barton, die de ex soldat Guarneri uit 1742 hanteert, speelt uiteraard in het concert van Brahms niet naar verwachting met de cadens van Joachim, maar met een brede, complexe eigen cadens. Die van Joachim is wel op een losse track extra vastgelegd. Jammer genoeg horen we de alternatieven van Powell, Kreisler en Ysaÿe die ze ook schijnt te hebben gespeeld hier niet.

Natuurlijk is er ook een eerste vioolconcert van Joachim. Het werd in 1851 geschreven, staat in g, schijnt eendelig te zijn en draagt het opusnummer 3. Er bestaat een opname van uit 1983 met Takoko Nishizaki (Naxos 8.554733).

De Brahms cd begint niet erg veelbelovend met een stugge inzet van het orkest, maar zodra de verbeeldingsvolle Rachel Barton de solopartij inzet, fleurt het geheel op. Ze koestert een kalme, brede opvatting over dit concert en neemt de ruimte voor een brede expressie met de nodige rubati. Ze vervolgt met een vredig tweede deel en pas in de finale spatten de vonken er vanaf. 

In 1971 maakte Aaron Rosand een later op cd overgeschreven lp opname van Joachims concert (Vox 115839-2). Interessant en de moeite waard is deze uitgave beslist, maar het zal duidelijk zijn dat er volwaardiger Brahmsversies in omloop zijn. Bij de dames van Isabelle Faust (Harmonia Mundi HMC 90.2075), Julia Fischer (Pentatone PTC 5186-066) en Janine Jansen (Decca 478.841-2).