CD Recensies

MENDELSSOHN: STRIJKKWARTETTEN NR. 1-6

Mendelssohn: De 6 strijkkwartetten op. Es op. 12, a op. 13, D op. 44/1, e op. 44/2, Es op. 44/3 en f op. 80; vier delen op. 81; Octet in Es op. 20. Emerson kwartet. DG 477.537-0 (4 cd’s, 242’08”). 2004

 

Het bekende, maar misleidende cliché over Mendelssohn als onbekommerd kind van de vroegromantiek smelt als sneeuw voor de zon bij de geluiden uit het zesde strijkkwartet. Daar geeft hij blijk van angst en boosheid. Geen wonder wat zijn zus Fanny overleed in 1849 en zelf had hij ook niet meer lang te leven. Het werk vormt zo wel en prachtige bekroning van zijn kwartetcyclus.

Deze vormt als geheel een prachtige gids voor zijn creatieve ontwikkeling en veel van die muziek is daarom wat we typisch Mendelssohniaans plegen te noemen: fris, dynamisch, lichtvoetig, getuigend van fantastisch vakmanschap, vol melodische inventiviteit. Zelfs het prille kwartet in Es op. posth. dat hij op 14-jarige leeftijd schreef en dat nog tol betaalt aan Haydn en Mozart, duidt al op de komende persoonlijke ontwikkeling en het melodieuze tweede kwartet heeft zelfs wat weg van de late Beethoven. Het eerste kwartet bevat een prachtige canzonetta, die vaak als toegift dient en de reeks van drie uit opus 44 vormt de bekroning van de serie. Dan zijn er nog wat losse stukken voor strijkkwartet, zoals de vier zelfstandige delen op. 81.

Dat alles is al – compleet door het Melos kwartet (DG 415.883-2), het Cherubini kwartet (EMI 754.514-2) en het Ysaye kwartet (Decca 473.255-2) of gedeeltelijk – no. 1 en 2 door het Quatuor mosaïque (Auvidis E 8622), het Alban Berg kwartet (EMI 557.167-2) en het Leipzigs kwartet (MDG 307.1055-2) – vastgelegd.

En nu komt het Amerikaanse Emerson kwartet daarbij. Ook zij bieden vertolkingen op het hoogste niveau en ze tonen zich vooral ook gevoelig voor de wisselende stemmingen die ze mooi contrastrijk uitspelen. Deze uitvoeringen hebben een heel stijlvol en zelfs onthullend karakter en ook zij geven op. 81 extra. Maar bijzonder is ook hoe ze als het ware in duet met zichzelf tot een gave realisatie van het octet komen zonder dat dit gehoormatig een gemanipuleerde indruk maakt. Het geheel heeft tot resultaat dat deze fraaie opname op slag een van de topposities inneemt.