CD Recensies

NYMAN: UPSIDE-DOWN VIOLIN, THE E.A.

Nyman: Bird list; In re Don Giovanni for string quartet; The piano: Concert suite; Queen of the night (The draughtsman’s contract); The upside-down violin. Michael Nyman band; Orquestra Andaluzi de Tetouan. Virgin CDVE 924. 1993

 

Maar het duurde al met al wel zowat vijfentwintig jaar voordat Nyman zich vanuit zijn werk als avant-garde filmmuziek componist ontwikkelde tot een vertegenwoordiger van de muzikale hoofdstroom. In 1992 kreeg Nyman de opdracht van de organisatie van de Expo in Sevilla om een soort multicultureel werk te leveren. Dat werd The upside-down violin waarin Nymans band samenwerkte met een bekend Marokkaans ensemble.

De componist omschreef het werk als een ontsnapping aan de ‘breipatroon’ technieken van zijn vroege minimalistische werk en hij ontwikkelde de finale pas nadat hij de Marokkanen tijdens de repetities met zijn melodieën had horen doen. Hij vroeg hen niet om hun stijl aan te passen. In plaats daarvan schreef hij melodieën waarvan hij hoopte dat die congeniaal voor hen waren; vervolgens voegde hij eigen materiaal toe voordat hij beide groepen samenbracht.

In het eerste deel (slow) wordt een golvende melodie ontvouwd door de strijkers en de houtblazers tegen een achtergrond van vloeiende ritmen van een tamboerijn en derboliga (trommen) met de laud (luit) die aan het slot ook een wezenlijke bijdrage levert.

Aan het slot van het middendeel (faster) werd bedacht door hey Orquestra Andaluzi als reactie op Nymans suggestie à la Stockhausen: “maak muziek op basis van wat je zojuist hoorde”. Het laatste deel (faster still) is een glorieus, uitbundig blijk van instrumentale virtuositeit.

De opname is het resultaat van een concert in Albecete en Madrid in 1994 dat meteen ook de andere uitgevoerde stukken bevat. Al is er rijkelijk veel applaus, toch geeft de cd een heel goede indruk van de symbiose tussen de twee zo verschillende ensembles en van Nymans ontwikkeling gedurende een tiental jaren.