CD Recensies

BOULEZ: HOMMAGE À BOULEZ. MARTEAU SANS MAÎTRE; DÉRIVE; MÉMORIALE E.A.

Boulez: Hommage a Boulez. Dérive nr. 2 1988, 2002; Dialogue de l’ombre double 1985; Mémoriale 1985; Le Marteau sans maître; Anthèmes nr. 2 1991; Messagesquisse 1976. Jussef Eisa (kl), Hilary Summers (a), Michael Barenboim (v) met het West-Eastern Divan orkest o.l.v. Daniel Barenboim en Pierre Boulez. DG 479.7160 (2 cd’s, 2u. 22’27”). 2012/10

 

Sinds de dood van Pierre Boulez 5 januari 2016 gedraagt Daniel Barenboim zich gelukkig voor ons als muziekliefhebbers als een soort erfgenaam van zijn langjarige vriend en muzikaal medewerker.

In tastbaar opzicht uitte zich dat met de in gebruik neming van de door Frank Gehry ontworpen Pierre Boulez kamermuziekzaal voor de Barenboim-Said Akademie in Berlijn.

Maar dit dubbelalbum gaat terug tot optredens van het uit idealisme van Barenboim en Edward Said gevormde Israëlisch-Arabische orkest in de Berlijnse Philharmonie in 2019 en tijdens de Londense Proms in 2012.

De uitgave wordt tot op zekere hoogte gedomineerd door een kraakheldere, ongewoon puntige uitvoering van Dérive 2 voor elf instrumenten in de eindversie uit 2009, op de voet gevolgd door een uiterst objectief gerealiseerd Messagesquisses voor solocello en 6 andere celli.

Anthèmes nr. 2 voor viool en ‘live’ elektronia met Michael Barenboim is als een milde echo en een vervolg op diens mooie eerdere soloschijf (Accentus Music ACC 30405) waarop hij Anthèmes 1 en 2 samen uitvoerde.

Ook klarinettist Jussef Eisa zorgt in Dialogue de l’ombre voor een solo die een stuk lichter en vlotter is dan de gangbare, somberder, norser aanpak van bv. Alain Damiens (DG 457.605-2), fagottist Pascal Gallois (Sradivarius STR 33625) en saxofonist Vincent David (Aeon AECD 0860).

Maar de belangrijke hoofdschotel wordt gevormd door de oude bekende Marteau sans maître, geleid door Boulez zelf en met Hilary Summers als altsoliste. Het is Boulez’ vijfde opname van het werk dat zijn bijzondere statuur waarschijnlijk beter bevestigt dan wel ander dan ook. De eerdere vier zijn van

Jeanne Deroubaix met 4 instrumentalisten (Adès 14122-2). 1964

Yvonne Minton met Ensemble musique vivante Paris o.l.v. Pierre Boulez (Sony 345748-2) 1968

Elisabeth Laurence met Ensemble Intercontemporain o.l.v. Pierre Boulez (CBS MK 42619) 1985.

Hilary Summer, ensemble InterContemporain (DG 477.5327), 2002

In deze voorlopig laatste opname klinkt het wat plooibaarder en expressiever dan in het verleden, maar even nauwkeurig en Summers is voor de tweede keer de pakkendste soliste.

Het werk op tekst van de surrealist René Char is een van de onbetwiste klassiekers van de twintigste eeuwse avant-garde en vanaf de première in 1955 een erkend succes. Met een alt en een gemengd ensemble van altfluit, altviool, vibrafoon, marimba en ongestemd slagwerk vermijdt de componist elke suggestie van een baslijn en de caleidoscoop van geluiden lijkt heel on-Europees in de lucht te drijven. Dat gevoel wordt versterkt door de tekst die rijk is gestructureerd, maar die ook een ongrijpbare betekenis heeft.

DG heeft zich altijd lovend nadrukkelijk ingezet voor het oeuvre van Boulez en deze uitgave vormt daarop geen uitzondering.