Beethoven: Pianoconcert nr. 5 in Es op. 73; Pianosonate nr. 28 in A op. 101. Hélène Grimaud met de Staatskapel Dresden o.l.v. Vladimir Jurovski; DG 477.7149 (59’06”). 2006/7.
Bonus dvd: Behind the scenes van de opnamen van Beethovens vijfde pianoconcet en de cd Credo (Pärt – Beethoven – Corigliano); Muziekclip: gedeelte uit Bach: Preludium nr. 1 in C BWV 846 uit het Wohltemperiertes Klavier.
Met of zonder wolven (intussen afgezworen), met halfblonde of gitzwarte haren: haar borende ogen blijven fascineren en haar hoogst persoonlijke pianistiek eveneens. Voor Grimaud geldt naar een motto uit de aloude Dik Trom: ’t Is een bijzonder kind, en dat is het!
Sinds haar debuut in 1991 als tiener met late Brahms op Denon CO 79782 en vier jaar later op Erato 0630-14350-2 heeft ze de muziekwereld allerminst bedolven onder optredens en cd’s, maar wat van haar te zien en te horen was, had altijd iets bijzonders. Om het even of men er geheel gelukkig mee was. Onlangs – herfst 2007 – was ze op Arte nog te volgen in een BBC opname van een Londense Prom waarin ze met het Frans nationaal orkest o.l.v. Christoph Eschenbach Beethovens vierde concert markant speelde.
Eerder verscheen op Teldec 3984-26869-2, heruitgegeven op Warner 0927-49617-2, al een ‘live’ opname van datzelfde concert uit New York met Kurt Masur als dirigent. Die opname werd aangevuld met de pianosonates nr. 30 en 31. Op Beethovengebied hadden we verder van haar het belangrijke pianoaandeel in de Koorfantasie op DG 471.769-2,
En nu dus het vijfde concert en wederom een late sonate. Wat meteen weer opvalt is het getoonde gevoel voor sfeerwisselingen binnen een compositie. Zo zorgt ze voor verrassing. Dat gevoel verleent meer geschakeerde gevoelswaarden aan zo’n werk. Aan krachtige manlijkheid en dynamiek ontbreekt het haar ook niet in het keizerconcert. Het is een uitvoering die getuigt van lef zonder dat de subtiele afwerking in gevaar komt. De jonge Russische dirigent Jurovsky zorgt voor een sympathieke, animerende en goed sluitende begeleiding met de prachtig spelende Dresdenaren.
De sonate bezit ook een uitgesproken eigen karakter: temperamentvol in de hoekdelen. Fier in de mars en uitgesproken lyrisch in het adagio. Het enigszins wilde, eigenzinnige is af van Grimauds spel, ze is intussen midden dertig en heeft een plaatsje gevonden in de gangbare traditie met behoud van eigen karakter.
Zo is het luisteren naar deze uitgave een stimulerende, boeiende ervaring. Wie wil vergelijken, neme voor het vijfde concert als uitgangsmateriaal Perahia (Sony), Arrau (Philips), Kovacevic (Philips), Zimerman (DG) en Pollini (DG); voor de sonate Gilels (DG), Kempff (DG), Brendel (Philips) en Solomon (EMI).
Bij Universal lijkt het in de begeleidende boekjes gewoonte te worden om werkbeschrijvingen te vervangen door persoonlijke bevindingen van de uitvoerenden. Zolang die niet in gemeenplaatsen of geleuter in de geest van ‘wat gaat er door me heen’ vervallen, is dat te waarderen. Nadere gegevens over de composities zijn elders makkelijk te vinden. Wat hier over en door Grimaud (wat merkwaardig opgevoerd als ‘filosoof aan de vleugel’) wordt beweerd, kan ermee door.
De bonus dvd met interessante kijkjes achter de scènes van het opnamebedrijf zal balsem zijn voor de ogen en oren van Grimaudbewonderaars, waartoe uw bespreker zich ook – maar zonder zijn kritische instelling uit te schakelen – rekent.