CD Recensies

BALAKIREV: PIANOCONCERTEN NR. 1 EN 2

Balakirev: Pianoconcerten nr. 1 in fis op. 1 en nr. 2 in Es op. Posth.; Rimsky-Korsakov: Pianoconcert in cis op. 30. Malcolm Binns met Northern Philharmonia o.l.v. David Lloyd-Jones. Hyperion CDA 66640 (60’30”). 1992

 

Balakirev was als lid van het Machtige hoopje een belangrijke figuur in de ontwikkeling van het Russische muzikale nationalisme. Hij gaf Tchaikovsky raad en hij was waarschijnlijk de meest intellectuele van de “Groep van vijf”. Bovendien toonde hij een enorme zelfkritiek, wat betekent dat we van hem maar betrekkelijk weinig werken kennen, maar dat deze stuk voor stuk wel van hoogwaardige kwaliteit zijn: bijvoorbeeld de Eerste symfonie, de symfonische gedichten Tamara en Rusland plus het moeilijke pianowerk Islamey, een Oosterse fantasie.

Tot de onbekendere werken behoren beide pianoconcerten. Het eerste, een eendelig werk met de ondertitel Jeugd, is erg Chopinesk van aard. Het Tweede concert is kenmerkender voor de componist; het werk onvoltooid nagelaten en door Lyapoenov afgemaakt.

Dat Rimsky-Korsakov in 1884 een romantisch, kleurig, dartel Pianoconcert schreef, is niet algemeen bekend. De componist zelf omschreef het werk merkwaardig genoeg als een ‘schilfertje Liszt’, maar de verwantschap met Chopin ligt meer voor de hand. Zeker in het Andante mosso. Er worden meer herinneringen gewekt: het begin heeft veel weg van Glinka’s Kamarinskaja en het begin van Prokofievs Vijfde pianoconcert. Sviatoslav Richter maakte er onder anderen ooit op Melodya een opname van.

Binns geeft van dit drietal werken gevoelige en stijlgetrouwe uitvoeringen en weet heel goed het karakteristieke van ieder naar voren te brengen. Op begeleiding en opname valt niets aan te merken. Van de beide Balakirevconcerten bestaat ook een vrijwel gelijklwaardige opname van Shelley (Chandos 241-20), maar Hyperion is goedkoper.