Beethoven: Fidelio op.72. Nina Stemme, Jonas Kaufmann, Falk Struckmann, Christof Fischesser, Rachel Harnisch, Christoph Strehl, Peter Mattei, Juan Sebastian Acosta en Levente Pall met het Arnold Schönberg koor en het Mahler Kamerorkest/Luzern festival orkest o.l.v. Claudio Abbado. Decca 478.2552/3 (2 cd’s, 1u 55’02”). 2010

Het is vreemd te bedenken dat van Abbado, die ongetwijfeld in zijn Weense jaren Fidelio heeft gedirigeerd tot 2010 wachtte (of moest wachten) voordat hij bij zijn (incidentele?) terugkeer tot Decca aleer hij deze opera vastlegde. Of er van deze gebeurtenis nog een dvd verschijnt? De opera is natuurlijk vrij statisch zodat de simpele enscenering van Tatjana Gürbaca die ook wat snoeide in de gesproken monologen en dialogen zonder de essentie aan te tasten volkomen bevredigt.

Op het vrij schaarse, van internet te plukken (en in het tekstboekje ontbrekende) fotomateriaal is te zien dat het hier niet in Mahlerformaat aantredende orkest bijna op zaalhoogte speelt; de geringe actie is sobere kostuums en met donkere lappen gestoffeerde toneel speelt zich op het originele podium af en het koor staat op de even gesloopte balkonplaatsen rijen.

De dirigent, de laatste jaren op zoek naar authenticiteit, kwam terecht bij de Alkor Edition (Kassel), deel van Bärenreiter, zodat het uitgangspunt keurig in orde is. Een tweede belangrijk pluspunt is de bezetting. Het gaat niet alleen om sterren van formaat in de belangrijke rollen, maar ook om van nature Duitstaligen die hun voordracht meteen al in dit opzicht laten klinken zoals het hoort.

Voor de heftig emotionele ondertonen van de opera die meteen al in de ouverture doorklinken en vervolgens via het welsprekende kwartet en de stijgende spanning van de kerkerscène tot het moment van de bevrijding van Florestan vinden Abbado en zijn team precies de juiste toon in een geconcentreerde, zich logisch ontwikkelende uitvoering.

Hij moet ook zijn goed voorbereide zangers hebben geïnspireerd. Nina Stemme is een Leonore die prachtig intens haar strijd tegen het kwaad, haar toewijding en haar verdriet weet te uiten. Kaufmann is een letterlijk zeer gekwelde en gepijnigde Florestan, Falk Struckmann de vleesgeworden terreur als Pizarro, de in wezen onbeduidende man die met teveel macht is bekleed en deze misbruikt. Christof Fischessers vaderlijke, warmbloedige Rocco, Rachel Harnischs bekoorlijke, gretige Marzelline, Christoph Strehls montere, jeugdige Jacquino en Peter Mattei als nobele Don Fernando tillen de hele uitvoering op het heel homogeen hoogste niveau. De toewijding aan de materie stroomt van alle kanten toe.

De opname bevoordeelt de nu heel goed verstaanbare stemmen iets ten koste van het orkest, maar dat is een klein defect waar goed mee te leven valt.

In de Vergelijkende Discografie van slechts een paar maanden tevoren in 2011 kwamen Klemperer, Haitink, Masur en Harnoncourt naar voren als de overtuigendste pleitbezorgers van Fidelio. Ineens is daar deze geduchte rivaal bijgekomen die in menig opzicht aanspraak maakt op een eerste plaats.