CD Recensies

BYSTRÖM: TROMPETCONCERTEN; PERSUASION; SERA; PICNIC AT HANGING ROCK E.A.

Byström: Trompetconcerten Screen memories (2012) en  Delusions (2005); Noorse dans voor cornet en strijkorkest; Akbank bunka. Ole Edvard Antonsen met het Sundsvall kamerorkest o.l.v. Christian Lindberg. BIS CD 1548 (65’24”). 2006

 

Byström: Persuation; The baron and the trees; Afscheidsvariaties; Een studie in scharlakenrood; Sera; Als je je bagage verliest; Engel…. Mijn man zou lachen! Mika Takehara (slagw), Agneta Eichenholz (s) met Västeras Sinfonietta o.l.v. Hannu Koivula. Phono Suecia PSCD 174 (74’14”). 2007

 

Byström: Picnic at Hanging Rock; A walk after dark; Invisible cities. Ellen Nisbeth (va) met het Malmö symfonie orkest c.q. het Zweeds omroeporkest o.l.v. Daniel Blendulf. Daphne DAPHNE 1046 (67’01”). 2014

 

Soms blunder je bij toeval aan tegen een componist met wie je na het beluisteren van zijn werk onmiddellijk een zekere geestverwantschap voelt. In dit geval is dat Britta Byström (Sundsvall, 1977). Haar motto schijnt te zijn: “Ik tracht dichterlijke en mooie muziek te schrijven die de luisteraar kan verleiden tot een bijzondere esthetische belevenis.” Daar moeten velen zich in kunnen vinden.

Gezegend met een groot talent, veel vakmanschap en een grote verbeeldingskracht componeerde ze – zie bijvoorbeeld Wikipedia en www.brittabystrom.com - een groot aantal werken, meest van orkestrale aard. De rijk geschakeerde titels waarop men zijn eigen fantasie mag loslaten, vormen een eigen invitatie.

Als kind koos Byström de trompet als instrument, later maakte ze deze met praktische kennis van de mogelijkheden daarvan tot onderwerp van drie trompetconcerten in 1987,  Förvillelser (Waanideeën, 2005) en Screen Memories (2012) plus een concert voor cornet en orkest.

Zij studeerde in Stockholm bij Pär Lindgren en Bent Sørensen, maar voor al gauw haar eigen weg in de wereld van concert, symfonische werken, kamermuziek, solostukken, vocale- en koormuziek. Met een scherp oor voor mooie klank en sfeer schrijft Byström muziek die men het etiket neo-impressionistisch met minimalistische trekken zou kunnen geven al dat niet om een contradictie lijkt. Maar niet alleen Debussy, ook R. Strauss wordt soms in herinnering geroepen als groot orkestrator. Zelf zegt ze dat ze pas in 2000 het orkest ervoer als een instrument dat geheel aan haar verwachtingen voldoet. Dat leidde echt tot een eigen, herkenbaar idioom die sterk op het detail is ghericht. Van echte programmamuziek is geen sprake, maar de titels van de werken zijn ear-openeners om door een op een flinke kier openstaande deur een bijzondere klankwereld te ontdekken.

Persuasion (2004) is bijvoorbeeld gebaseerd op Jane Austin; Een studie in scharlakenrood is een vroeg werk uit 1996. The baron in the trees heeft net als  een literaire achtergrond: Italo Calvino’s Il barone rampante. Met de 14 Afscheidsvariaties komen we schijnbaar bij Haydns symfonie nr. 45 terecht. Maar meer thema’s passeren de revue: uit de  Ochtend- en Klok symfonie, het Jachtkwartet, La passione

Neem verder een werk als het symfonisch gedicht Picnic at Hanging Rock uit 2010 dat is geïnspireerd op de gelijknamige film van Peter Weir die op zijn beurt het gegeven ontleende aan een novelle van Joan Lindsay. Het thema betreft ‘verdwijning’. 

A walk after dark (2014) voor altviool en orkest begint waar Picnic eindigde in een vooral warme, dromerige, ditmaal haast laatromantische sfeer. Het in zes korte delen geschreven werk is bedoeld ter nagedachtenis aan Anders Eliasson bij wie ze ook ooit studeerde. Het is een stuk vol psychologische licht- en schaduwwerking.

Invisible cities The baron in the trees heeft net als  een literaire achtergrond: Italo Calvino’s roman Le città invisibili over Marco Polo en diens reizen. Hier dient een element uit Lutoslawski’s Jeux vénitiens als leitmotiv, maar ook komen we paar keer een toespeling op de barcarolle uit Offenbachs Les contes d’Hoffmann tegen. Sera (2002) schijnt abstracter als diplomastuk. Het laatste werk op deze cd is ontleend aan de kameropera Wanneer je de bagage kwijtraakt en speelt op de transitafdeling van een vliegveld op weg naar de dood waar sopraan Agneta Eichenholz een eenvoudig lijkende, maar heel mooie aria zingt.

Deze cd’s helpen verder op weg om met Byström een mooie ontdekkingsreis te beginnen. Meer werk van Byström is te vinden op een paar verzamel cd’s.