STOKOWSKI, LEOPOLD: ART OF MUSICAL TRANSCRIPTION, THE

Stokowski, Leopold: The art of musical transcription. Bach, J.S.: Toccata en fuga in d BWV 1068; ‘Air’ uit Orkestsuite nr. 3  in D BWV 1068; ‘Jesu bleibet meine Freude’ uit Cantate nr. 147 Herz und Mund und Tat und Leben BWV 147; ‘Wachtet auf ruft uns die Stimme’; uit de gelijknamige cantate nr. 140 BWV 140; Buxtehude: Sarabande und Courante uit Suite in e BuxWV. 236; Byrd: Pavane and gigue; Chopin: Marche funèbre in c op. 72/2; Clarke: ‘Trumpet voluntary’ uit The prince of Denmark; Franck: Panis angelicus; Ippolitov-Ivanov: In de krib; Mozart: Turkse mars uit pianosonate nr. 11 in A KV 331; Moesorgsky: Een nacht op de kale berg; Purcell: ‘When I am laid in earth’ uit Dido and Aeneas; Shostakovitch: Verenigde Naties mars; Sousa: The stars and stripes forever; Tchaikovsky: ‘Andante cantabile’ uit Strijkkwartet nr. 1 in D op. 11. Cynthia Miller (Ondes martenot), Patrick Addinall (tr) met het BBC fil;harmonisch orkest o.l.v. Matthias Bamert. Chandos CHAN 10900 (74’28”). 2015

 

Het is vooral jeugdsentiment. Er was allen kwalitatief matige middengolf radio ontvangst en er waren alleen matig klinkende 78t. platen. Ook van van een streven naar een historisch verantwoorde uitvoeringspraktijk was nog lang geen sprake. 

Maar dankzij een van de grote twintigste eeuwse dirigenten, de Amerikaan met Poolse wortels. Leopold Stokowski (1882-1977) kon je wel  kennismaken met de ‘hits’ uit het klassieke muziekrepertoire via zijn bewerkingen. Later volgde dan het vertrouwd raken met de complete composities waaraan die hapklare brokken waren ontleend en nog weer later met verantwoorde realisaties hoe ze waarschijnlijk eigenlijk waren bedoeld en ooit geklonken kunnen hebben.

De laatste jaren is sprake van een hernieuwde belangstelling voor die welluidende, romantische en nogal hoogdravende Stokowski bewerkingen en eerlijk is eerlijk: ze zijn met veel vakmanschap gemaakt en klinken vaak erg imposant. 

De symfonische Wagnersyntheses waren een specialiteit van de dirigent en wat hij van Moesorgsky’s Schilderijententoonstelling en Nacht op de kale berg maakte, liet de orkestraties van Rimsky-Korsakov verbleken, zo spectaculair klonk dit. En Bamert maakt daar een succes van.

Bamert maakte eerder al opnamen van dit materiaal. Encores (Chandos CHAN 9359), Moesorgsky (CHAN 9445), Wagner (CHAN 9686) en Symfonische barok (CHAN 9930).

Er is intussen heel wat beschikbaar van die bewerkingen. Bijvoorbeeld naast deze recente cd:

Bach transcripties met Serebrier op Naxos 8.572050, 8.557883.

Bach transcripties, Esa-Pekka Salonen, Sony SK 89012.

Moesorgsky: Schilderijententonstelling, José Serbrier. (Naxos 6.110100).

The fantastic Stokowski, Erich Kunzel. (Telarc CD 80338).

Stravinsky/Bach/Stokowski, Yannick Nézet-Séguin (DG 479.1074).

An evening with Leopold Stokowski, Richard Egarr (Glossa GCDSA 922209).