QUIROGA KWARTET: TERRA

Quiroga kwartet: Terra. Bartók: Strijkkwartet nr. 2 in a op. 17 Sz. 67; Ginastera: Strijkkwartet nr. 1 op. 20; Halffter, R.: Tiento’s op. 35 nr. 1-8. Cobra 0059 (75’31”). 2017

 

Het Cuarteto Quiroga koos de aarde als uitgangspunt voor een programma van drie heel verschillende werken voor strijkkwartet met de aarde en de daarvan afgeleide volksmuziek en volksmuziekinvloeden op de muziek van het drietal aan de orde gestelde componisten. Ten overvloede zijn de foto’s op de omslag en in het binnenwerk in een vulkaan gemaakt. Dichter verbonden met de aarde kun je niet zijn, terwijl de muziek die ten gehore wordt gebracht juist allesbehalve aardgebonden is en gelukkig ook niet als zodanig wordt gespeeld.

Drie verschillende werelden zijn hier verenigd. Die van de Balkan, Argentinië en Spanje. Ze blijken veel gemeen te hebben en delen op zijn minst een grote dosis menselijkheid en veel ritmische expressie. 

Over een kwartet van Bartók hoeft niet veel meer te worden gezegd.

In 1948 ontstond het eerste van de drie strijkkwartetten van Alberto Ginastera. Het is een energiek werk dat loopt als een sneltrein in het vivacissimo eerste deel met veel pizzicati. Het lange calmco zorgt ervoor dat even op adem kan worden gekomen en de finale bezit dan weer veel energie die dit deel nogal opvallend in de buurt van Bartók brengt. Het gespierde werk is heel geconcentreerd, maar zeker niet afschrikwekkend.

Een tiento is een muzikale vorm die in het midden van de vijftiende eeuw in Spanje ontstond en niet anders is dan wat elders een fantasie of een ricercare werd genoemd. In 1973 schreef Rodolfo Halffter er een achttal dat hier minstens zo mooi als door het Cuarteto Latinoamericano (Ensayo ENY-CD 9802) en het Cuarteto Bretón (Naxos 8.572420) wordt uitgevoerd, al hadden die cd’s het mogelijke voordeel dat ze geheel aan de Halffter(s) waren gewijd.

Maar aan de voortreffelijkheid van het Quiroga kwartet hoeft (weer) geen twijfel te bestaan.