Componisten portretten

BOESMANS

PHILIPPE BOESMANS (1936 -   ): MODERN EXPRESIONISME 

Werken

Attitudes voor slagwerk (?) en orkest (1977)

Conversations. Orkest (1980)

Extases voor ensemble (1985)

Fanfare II voor orgel (1971)

Love and dance tunes voor bariton en piano op teksten van Shakespeare (1993/5)

Ornamental zone voor klarinet, altviool, cello en piano (1996)

Pianoconcert (1978)

Reigen. Opera in 10 dialogen (Luc Bondy naar Arthur Schnitzler) (1993)

Seasoins dream      (   ).

Summer dreams (strijkkwartet nr. 2). (1995)

Surfing voor altviool en 15 instrumenten (1990)

8 Trakl liederen. (1986/9)

Vioolconcert (1979)

Wintermärchen opera in 2 aktes (Luc Bondy en Bischofberger naar Shakespeare). (1999)

 Reigen. Schnitzlers werk is typisch het product van de Weense fin de siècle: elegisch geresigneerd en tevens skeptisch-ironisch van toon, psychologisch uiterst subtiel met lichte nadruk op het erotische. De plaats van de handeling is als regel het Wenen van voor W.O. I. Dat geldt ook voor Reigen (1903) dat geen toneelstuk in traditionele zin is, maar bestaat uit 10 dialogen over voortdurende paarwisselingen (partnerruil) beginnend met een hoertje en een soldaat en eindigend met een graaf bij haar in bed waarmee de cirkel weer wordt gesloten. Een ironisch en melancholiek gegeven over de onbestendigheid en de ontnuchtering van liefdesrelaties Het werk is tenminste viermaal verfilmd, te beginnen met Max Ophüls meesterwerk La ronde uit 1950 (waarvoor Oscar Strauss de muziek schreef), in 1964 op scenario van Anouih (met o.a. Roger Vadim, Anna Karina, Jane Fonda, Cathereine Spaak)  en later, in 1973, nog door Otto Schenk. Het stuk bestaat nu dus ook in operavorm dankzij de Belgische componist Philippe Boesmans. 

Wintermärchen  (‘A winter’s tale’ van Shakespeare) is Boesmans’ derde opera en was een groot succes met elf uitverkochte voorstellingen in Brussel en Lyon. De redenen liggen voor de hand: een stevige handeling, handig bekort en aangepast door Luc Bondy die ook de regie voerde, een muziektaal die weliswaar ‘modern’  is in zijn hoekige expressionisme (ideaal als expressiemiddel voor Leontes’ verdriet, schuld en paranoïde jaloezie) en met veel ruimte voor tonale referenties.

Monteverdi wordt rechtstreeks geciteerd en er zijn duidelijke verbindingen met Richard Strauss en Mahler. Omdat Bondy en Boesmans als Zwitser en Belg het niet over hun hart konden krijgen om in de Engelse tekst te schrappen, weken ze uit naar de Duitse en van Boesmans’ orkest soms naar de jazzgroep Aka Moon met eigen muziek. De stem van Florizel is elektronisch versterkt. Het volkje van Polixeness in Bohemen (3e akte) is in twee opzichten wel erg exotisch: niet alleen helemaal new age, maar ook weinig achtenswaardig als hippies. Een minder geslaagd aspect van deze verder zo succesvolle eigentijdse opera die verder heel mooie, ontroerende momenten kent.

 

Discografie

Attitudes; Extases. Resp. Dave Ross met het Ensemble Musique nouvelle o.l.v. George Octors en Ensemble synonymes o.l.v. Patrick Davin. Ricercar 24043-2.

Conversations; Pianoconcert; Vioolconcert. Resp. Marcelle Mercenier en  Pieta met het

 Luiks filharmonisch orkest o.l.v. Pierre Bartholomée. Cypres 7604.

Fanfare II;  Bernard  Foccroule (orgel). Ricercar 24083-2.

Love and dance tunes; Ornamented zone; Summer dreams (strijkkwartet nr. 2); Surfing. Resp.  Dale Duesing en Jean-Luc Plouvier, Christophe Desjardins met het Ensemble musique nouvelle o.l.v. Patrick Davin en Sylvain Cambreling en het Arditti kwartet. Ricercar 206492.

8 Trakl liederen; Strijkkwartet Fly/driving. Resp. Françoise Pollet met het orkest van de Muntschouwburg Brussel en het Arditti kwartet. Ricercar 240452.

Reigen. Kringelborn, Françoise Pollet,  Raymond, Elzbieta Ardam, Randi Stene, Mark Curtis, Roberto Sacca, Dale Duesing, Franz Ferdinand Nentwig, David Hamilton met het Ensemble van de Muntschouwburg Brussel o.l.v. Sylvain Cambreling. Ricercar 24509-2 (2 cd’s).

Seasons dream. Stefanescu en Rosca-Geamana. Cypres 9601.

Wintermärchen. Dale Duesing, Susan Chilcott, Arthur Debski, Johanne Saunier, Cornelia Kallisch, Juha Kotilainen, Franz-Josef Selig, Anthony Rolfe Johnson, Kris Dane en Heinz Zednik met het Ensemble van de Muntschouwburg Brussel o.l.v. Antonio Pappano. DG 469.559-2 (2 cd’s)