Berg: Wozzeck op. 7. Christopher Maltman (b., Wozzeck), Eva Maria Westbroek (s., Marie), Frank van Aken (t., tambourmajoor), Jason Bridges (t., Andres), Marcel Beekman (t., kapitein, nar), Willard White (bs., dokter), Scott Wilde (bs, Handwerkbube 1), Morschi Franz (Handwerkbube 2) en Ursula Hesse von den Steinen (ms., Margret) met het Nieuw Amsterdams kinderkoor, het Ensemble van de Nationale Opera en het Nederlands filharmonisch orkest o.l.v. Marc Albrecht. Naxos 8.110582(1u. 47’25”). 2017

Berg begon aan zijn eerste opera met een zelfgeschreven libretto nadat hij in 1914 een uitvoering van Georg Büchners toneeldrama Woyzeck had bijgewoond. Zijn werk aan de opera werd onderbroken door W.O. I en hij kon het pas acht jaar later afmaken. Wozzeck werd echter pas in december 1925 voor het eerst met groot succes opgevoerd in de Berlijnse Staatsopera onder leiding van Erich Kleiber.

Het verhaal wordt gepresenteerd in vijftien korte scènes die elk een op zichzelf staande muzikale structuur hebben. Het draait om de straatarme soldaat Wozzeck, die - deels door jaloezie - mentaal geheel ineenstort. Uiteindelijk vermoordt hij de moeder van zijn kind, de ontrouwe Marie, die is verleid door door een andere soldaat.

Terwijl Wozzeck zijn best doet om het kind financieel te onderhouden, wordt hij gehoond door zijn meerdere, de kleinburgerlijke kapitein en de megalomane dokter. Nadat hij Marie heeft doodgestoken, keert Wozzeck terug naar de plaats delict en in een wanhopige poging om het moordwapen terug te vinden, verdringt hij nin het meer.

Sinds Dimitry Mitropoulos begin jaren vijftig vorige eeuw een heel intense uitvoering van Wozzeck opnam, is de opera vele malen, vaak uitstekend. op lp en cd vastgelegd. Later kwamen daar de dvd’s van Bruno Maderna  (ArtHaus 101.277), Claudio Abbado (ArtHaus 100.256), Cambreling (ArtHaus 102.031) en Fabio Luisi (Accentus ACC 20363) bij.

En nu is er dan gelukkig een opname die tijdens de geruchtmakende Amsterdamse opvoeringen eind maart-begin april 2017 werd gemaakt, een gebeurtenis waarin de bezoekers van zo’n voorstelling heel goede herinneringen zullen hebben.

Her gaat namelijk om een heel bijzondere, erg goede productie die zijn kwaliteit aan diverse factoren te danken heeft. Om te beginnen is daar een superieure bezetting. Met zijn volle, pittige stem maakt Christopher Maltman in de titelrol een een figuur van die op de grens van waanzijn balanceert. Eva-Maria Westbroek horen we in een van haar glansrollen als een liefhebbende moeder die helaas valt voor de tambourmajoor, daar wel spijt van heeft en zich schuldig voelt maar niet de kracht heeft om de relatie te verbreken. Ze mag dan een zwakke persoonlijkheid zijn, maar niet hier bij deze zangeres.

Marcel Beekman is de treiterende, kwetsende kapitein met zijn voortdurende aandrang om ‘ein guter Mensch’ te zijn en Willard White met zijn donkere bas is een sadistische dokter die Wozzeck als proefkonijn gebruikt om zijn experimentele dieet aan de man te brengen.

Ook de kleinere rollen zijn goed bezet. Hooguit is Scott Wilde een wat eentonige eerste Handwerkbube. Her koor heeft ziet veel te doen, maar kwijt zich goed van zijn taak en Marc Albrecht dirigeert het werk alsof het zijn dagelijkse kost is.  

Regie, decors en kostuums hebben deels wat bijzonders dankzij Krzystof Warlikowski. Eigenlijk is slechts van één décor sprake dat zowel dient voor de taferelen binnenshuis, in het bos de kroeg of aan het meer. Dat meer wordt voorgesteld via een rijdend aquarium (zonder vissen). De kostuums zijn twintigste eeuws en niet anno 1821.

En dan is er nog wat bijzonders. Voordat de opera begint, verschijnen gedurende een minuut of zeven jonge dansers op het toneel die een wals en een rocknummer dansen. Het ongeveer drie jaar ode kindje verschijnt in iets ouder gemaakte vorm ook enige keren te n tonele, aan het begin van de tweede acte zelfs kort sprekend. Er zwerven trouwens meer duistere figuren, zoals in hun barakken snurkende soldaten, wat enigszins afleidend is.

Verder zijn beeld- en geluidskwaliteit van voortreffelijke aard en staat ondertiteling in vijf talen ter beschikking. 

Het zal geen verwondering wekken, dat uw besprekerd dit één van de beste Wozzeck dvd’s vindt.