DVD Recensies

MAHLER: SYMFONIE NR. 2; ICH BIN DER WELT ABHANDEN GEKOMMEN, JANSONS

Mahler: Symfonie nr. 2 in c Auferstehung. Antje Harteros (s), Bernarda Fink (a) met koor en orkest van de Beierse omroep o.l.v. Mariss Jansons. ArtHaus 101.685 (dvd, 96’). 2011

 

Sinds in 1990 de Chandos cd opname uit Oslo verscheen, is de opvatting van Jansons over Mahler II wel ongeveer bekend. Die duiding werd op een in 2009 in het Concertgebouw met het Concertgebouworkest in december gemaakte opname bestendigd (C Major  709708, 2 dvd’s, RCO Live 12101 1 dvd) en op cd RCO Live 10002 (2 cd’s).

Alleen alt Fink is identiek in Amsterdam en München. 

Bijzonder is het begin van het nieuwe programma waar een zestienstemmig koor het door musicoloog Clytus Gottwald gearrangeerde Rückert lied ‘Ich bin der Welt abhanden gekommen’ heel mooi (hoge sopranen!) en aangrijpend voordraagt. Alleen de spraakverstaanbaarheid is niet zo goed als bij de gebruikelijke solovoordracht. Een trouvaille en tevens een mooie inleiding tot de symfonie die aan het eind tot de wederopstanding leidt.

Wat vooral anders is bij Jansons, is dat hij met een heel anders orkest, koor en een andere akoestiek te maken had in München. De orkestklank is wat minder somptueus, gedragen door een volle, warme strijkersklank dan in Amsterdam, wat als voordeel heeft dat de blazerspartijen (hoorns!) evenwichtiger, beter tot hun recht komen en dat enige winst aan transparantie is geboekt. Het Beierse omroepkoor doet zeker niet onder voor het Hilversumse en sopraan Hartelius klinkt haast nog mooier dan Merbeth.

En dan is er het aspect van de cameraregie: die is voortreffelijk – rustig met werkelijk steeds de focus op wat belangrijk is. Regelmatig zien we de nijvere bassen, de hout- en koperblazers, de harpen uitgelicht. Dat verhoogt voor de kijker/luisteraar het intens meebeleven en genieten. In akoestisch opzicht leent de Gasteig concertzaal met zijn goede akoestiek ook dankbaar voor zo’n grootschalige onderneming.

Verder gaat het om afwegingen tussen vrij marginale verschilpunten met eerdere uitvoeringen die niet doorslaggevend zijn. Zo is opnieuw een hoogstaande bijdrage aan de Mahlerdiscografie geleverd door Jansons die vrij precies weet hoe Mahler spreekt en zingt en die de conflicten tussen het pastorale en het melodramatische van deze symfonie afgewogen weergeeft. Daarvan vormt de finale een mooie bekroning.

Heel langzaam begint zich op dvd gebied hetzelfde voor te doen als wat zich sinds de jaren vijftig al in de lp wereld en later in versterkte mate in de cd wereld voordeed: er komen geleidelijk meer opnamen van dezelfde werken. Denk wat Mahler II betreft bijvoorbeeld ook nog aan Abbado in Luzern, 2003, (TDK DV COMS 1053269), een opname die mogelijk intussen door ArtHaus wordt geprolongeerd.