VAN EARLY ADAPTER TOT TOEKOMSTDROMER
Zo’n zestig jaar terugblikkend over de periode waarin ik me intensief bezighield met muziek en muziekweergave blijkt dat ik me op tweede terrein heb ontwikkeld van een early adapter via een passieve beruster tot een toekomstdromer. Want ga maar na: van iemand die begon met de zelfbouw van versterkers en luidsprekers die de inhoud van de oude stoomradio kwalitatief een stuk overtroffen, die al snel een taperecorder ter beschikking had en genoot van FM radio-ontvangst en vlot overstapte van 78t naar 33/13t langspeelplaat bezit een forse dosis nieuwsgierigheid en drang om ook in het vervolg de ontwikkeling van de muziek reproductiemiddelen snel te benutten.
Zo volgde de stereofonisatie, eerst bij de plaatweergave, daarna bij de radio. Vervolgens bleef het een tijdlang bij het optimaliseren van de bestaande middelen: het gebruik van een eigen draaibare rotorantenne plus heel gevoelige en selectieve tuner enerzijds en een direct aangedreven, rumblevrije draaitafel, een super pick-uparm met instelmogelijkheden en een hoogwaardig p.u. element, een qua vermogen overgedimensioneerde voor/eindversterker met minimale vervorming en zo muziekwaardig mogelijke luidsprekers.
Het was een plezierige, beroepsmatig gedwongen opgave om bij te blijven en uit het vele dat voor tests werd aangeboden het beste te behouden. De kwadrafonie werd gevolgd, maar als zijnde onbevredigend terzijde gelaten. De cd daarentegen werd meteen warm begroet. In technisch opzicht was daar bij de spelers ook van geleidelijke verbetering en verfijning sprake. Ook aan de eisen van een goede opname en verwerking werd meer zorg besteed.
De minidisc en de digitale compactcassette werden gezien als nuttige aanvulling van kwalitatief hoog niveau, maar zijn beide alweer in onbruik geraakt. Over de videokant wil ik het even niet hebben.
Daarna volgde sinds begin jaren negentig een periode van rust aan het front. Een periode die samenvalt met het begin en het vervolg van mijn emeritaat. Voornamelijk thuis luisterend en liefst beschikkend over het complete cd materiaal, dus inclusief crystal box en boekje met documentatie heb ik nooit behoefte gehad aan een iPod en evenmin aan andere al dan niet datagereduceerde opslagvormen. Surround Sound heb ik letterlijk langs me heen laten gaan als zijnde mooi voor film en theater, maar nauwelijks voor klassiek geheten muziek.
Zo benut ik de positieve klankverbetering die de sacd opname kan bieden alleen in stereo. Ik ben dus erg conservatief geworden, minder nieuwsgierig ook. Van digitale radio-ontvangst profiteer ik dankbaar en de geluidstak van tv uitzendingen van de NPS, Arte, de BBC en Mezzo leidt ik direct naar de hiervoor passend opgestelde muziekinstallatie voor meer genot.
Daarentegen droom ik wel eens van handige toekomstapplicaties bij de huidige afspeelmogelijkheden. Bijvoorbeeld een soort m-reader (naar analogie van de e-reader) die op wens het muziek beluisteren interessanter kan maken door in scrollvorm de bladmuziek, het notenbeeld synchroon met de weergegeven cd toont op een niet te kleine monitor, het mag een computerscherm zijn. In ideaalvorm een soort onzichtbaar scherm en met gebruikmaking van holografische technieken.
Verder denkend en wensend zou een optie mooi zijn om alle transposities van instrumenten te standaardiseren om het meelezen te vergemakkelijken. Misschien is het dan ook mogelijk een bijvoorbeeld rode pijl in te voeren die de leidende melodie volgt.
Als extra zou een directe verbinding met een van de betere muziekencyclopedieën of databases handig zijn om al luisterend meer over het werk in kwestie, zijn componist en ontstaansperiode te kunnen lezen. Dit alles kan de manier van luisteren aanzienlijk intensiveren.
De techniek zou veel van deze ideeën en wensen zeker kunnen vervullen. Vraag is hoeveel het aanmaken en gebruik de luisteraar moet gaan kosten.