Adams: Scheherazade.2. Leila Josefewicz met het New York filharmonisch orkest o.l.v. Alan Gilbert. Nonesuch 7559-? (ca. 45’). 2015

Dit is nog geen recensie, maar eerder een aankondiging, een voorproefje in afwachting van de verschijning van een tastbare cd.

Scheherazade.2 van Adams, een ongeveer drie kwartier durende ‘dramatische symfonie voor viool en orkest’ is speciaal voor Leila Josefowicz geschreven. De Canadese violiste die in de jaren negentig een aantal succesvolle opnamen voor Philips maakte, nam in 2003 al ‘Road movies’ van Adams met de pianist Nicolas Hodges. Samen met pianist Rolf Hind nam Hodges nog op: ‘Hallelujah junction’, ‘China gates’, ‘American berserk’ en ‘Phrygian gates’ (Nonesuch 7559-79699-2). 

Het gaat hier om een van huis uit gezamenlijk opdrachtwerk van het New York filharmonisch orkest en het Concertgebouworkest; het werd 26 maart 2015 in New York voor het eerst uitgevoerd. Andere Amerikaanse steden volgden en in het najaar is Europa aan de beurt met Amsterdamse uitvoeringen 15 en 16 oktober. Steeds dirigeert John Adams zelf.

Wie een voorproefje wil hebben vindt op YouTube een 1’29” durend fragment met wat toegevoegd commentaar van solist en dirigent. Daar speelt Josefowicz overigens nog een gewone viool, intussen stapte ze net als voor ‘The Dharma at Big Sur’, dat door Tracy Silverman al op zo’n instrument werd gespeeld en opgenomen (Nonesuch 7559-79857-2) en Josefowicz deed dat intussen ook.

Met alle dynamische-, vervormings- en kleuringsmogelijkheden lijkt dit inderdaad het ideale instrument voor dit vrij agressieve, explosieve werk dat als een aanklacht is bedoeld tegen het met name in het Midden-Oosten en niet alleen onder invloed van IS, de Talibaan en andere Islamitische fundamentalisten daar heersende fysieke en mentale geweld tegen vrouwen.

De vioolsoliste als zelfstandige, in alle opzichten krachtige vrouw die zonder vrees tegen onderdrukkers van alle soorten strijdt. Of we het vrij rapsodisch klinkende  orkest in deze opzet als oppressor moeten beschouwen? 

De vier delen van het werk zijn achtereenvolgens getiteld ‘Tale of the wise young woman – Pursuit by the true believers’ en bevat onder andere een partij voor dulcimer. Deel 2 heet ‘A long desire (Love scene) waarbij in het midden wordt gelaten of het om een hetero of een lesbo relatie gaat. Scheherazade.2 van Adams, een ongeveer drie kwartier durende ‘dramatische symfonie voor viool en orkest’ is speciaal voor Leila Josefowicz geschreven. De Canadese violiste die in de jaren negentig een aantal succesvolle opnamen voor Philips maakte, nam in 2003 al ‘Road movies’ van Adams met de pianist Nicolas Hodges. Samen met pianist Rolf Hind nam Hodges nog op: ‘Hallelujah junction’, ‘China gates’, ‘American berserk’ en ‘Phrygian gates’ (Nonesuch 7559-79699-2). 

Het gaat hier om een van huis uit gezamenlijk opdrachtwerk van het New York filharmonisch orkest en het Concertgebouworkest; het werd 26 maart 2015 in New York voor het eerst uitgevoerd. Andere Amerikaanse steden volgden en in het najaar is Europa aan de beurt met Amsterdamse uitvoeringen 15 en 16 oktober. Steeds dirigeert John Adams zelf.

Wie een voorproefje wil hebben vindt op YouTube een 1’29” durend fragment met wat toegevoegd commentaar van solist en dirigent. Daar speelt Josefowicz overigens nog een gewone viool, intussen stapte ze net als voor ‘The Dharma at Big Sur’, dat door Tracy Silverman al op zo’n instrument werd gespeeld en opgenomen (Nonesuch 7559-79857-2) en Josefowicz deed dat intussen ook.

Met alle dynamische-, vervormings- en kleuringsmogelijkheden lijkt dit inderdaad het ideale instrument voor dit vrij agressieve, explosieve werk dat als een aanklacht is bedoeld tegen het met name in het Midden-Oosten en niet alleen onder invloed van IS, de Talibaan en andere Islamitische fundamentalisten daar heersende fysieke en mentale geweld tegen vrouwen.

De vioolsoliste als zelfstandige, in alle opzichten krachtige vrouw die zonder vrees tegen onderdrukkers van alle soorten strijdt. Of we het vrij rapsodisch klinkende  orkest in deze opzet als oppressor moeten beschouwen? 

De vier delen van het werk zijn achtereenvolgens getiteld ‘Tale of the wise young woman – Pursuit by the true believers’ en bevat onder andere een partij voor dulcimer. Deel 2 heet ‘A long desire (Love scene) waarbij in het midden wordt gelaten of het om een hetero of een lesbo relatie gaat. Het derde deel heet ‘Scheherazade en de mannen met baarden’ en vormt het hoogtepunt van het werk (niet opvallend met verdere Arabische solo-instrumenten, maar met een Hongaars cimbalom) en behoeft nauwelijks toelichting. De finale draagt de titel ‘Ontsnapping, vlucht, toevluchtsoord’ en biedt eindelijk vrede en rust.

Assertief en bij vlagen sensueel is het hoe dan ook. We zijn benieuwd wat we definitief te horen krijgen.