INLEIDING

Het medium

“dvd-v is niet zomaar een nieuw videoformaat” was een van de statements die een paar jaar geleden bij de introductie van de eerste dvd-v opnamen werd gebruikt. Wat het wel is, werd nader verklaard: een nieuwe manier om informatie te verstrekken. Om te beginnen werd dvd-v gebruikt om films en documentaires in een technisch heel wat betere en toegankelijker vorm te presenteren dan zelfs op voorbespeelde S-VHS banden mogelijk was. De langere speelduur maakte het bovendien mogelijk om “extra’s” te bieden: blikken achter de schermen, interviews, diverse regieconcepten, historische beelden.

Mogelijk alles gestimuleerd door de MTV generatie, maar dan slechts als topje van een ijsberg. Wie de wereld van de videoclip, de pop video en de rampenfilm even achter zich laat en naar meerwaarde verlangt kan bijvoorbeeld als liefhebber van klassieke muziek in de vorm van ‘live’ concerten en operaregistraties ook terecht bij zorgvuldig gemaakte studio opnamen, kunstenaarsporttetten, achtergrond informatie en documentaires.

Als koper van een dvd-v opname is men afhankelijk van de inzichten en opvattingen van de regisseur. Niet alleen van de video beeldregie, maar – in het geval van concert-, ballet- en operaregistraties – ook van de toneelregie en eventueel van decorbouwers en costuumontwerpers. Lang niet altijd leidt die symbiose van tv regisseur, dvd-v producer en opnamelocatie tot algemeen aanvaardbare artistieke resultaten.
Wat nomenclatuur

Wie een dvd-v ter hand neemt, wordt meteen geconfronteerd met een een reeks logo’s en specificaties (ook op de afspeelapparatuur en de gebruiksaanwijzing daarbij) die niet altijd meteen vanzelfsprekend is.

Dvd-v schijfjes zijn dusdanig gecodeerd dat ze slechts afspeelbaar zijn in bepaalde georgrafische gebieden, ‘regions’. Hier geldt:

Region 0 = universeel geldig, Region 1 = V.S., Region 2 = Europa en Japan, Region 3 = Z.O. Azië, Region 4 = Latijns Amerika, Australië en Nieuw Zeeland Region 5 = Rusland en de rest van Azië minus China.

Veel Region 2 afspeelapparatuur is zonder meer geschikt om ook Region 1 materiaal weer te geven en er zijn ook heel wat multi-region apparaten in omloop.

Het merendeel der huidige apparaten kan zowel het V.S. NTSC tv kleursignaal als het Europese PAL dito probleemloos verwerken.

Het beeldformaat is hetzij standaard 4:3, hetzij 16:9 breedbeeld; afspeelapparatuur èn tv toestel zorgen harmonieus voor de in beide gevallen juiste (soms enig mogelijke) keuze.

De gangbare formaten voor de geluidsweergave van dvd-v zijn Dolby Digital en dts. Momenteel kunnen de meeste afspeelapparaten beide verwerken. Alle dvd-v spelers leiden de Dolby Digital datastroom naar een bijpassende processor of versterker en geleidelijk aan is dat ook met dts het geval geworden. Voor beide geldt dat het meestal om een 5.1 ‘surround’ kanaalvorm gaat, soms zelfs tot 7.1, maar dat wil niet altijd zeggen dat daadwerkelijk die surroundvorm kan worden gerealiseerd. Dolby Digital en dts zijn namelijk codeerformaten, maar niet per se een surround systeem, dus soms is er alleen maar gewone stereoweergave mee mogelijk, bij historisch materiaal zelfs uitsluitend monoweergave. Om te zien welk systeem voor het plaatje in kwestie geldt, moet worden gekeken naar een logo dat een aantal luidsprekers rond een vierkantje toont of nadere informatie verstrekt als ‘Dolby digital 2.0’ (voor normale stereo) of ‘Dolby digital 5.1’ (voor surround met een subwoofer). Overigens kan menige AV versterker met een Pro Logic II schakeling ook surroundweergave simuleren, zelfs vanaf oude analoge opnamen.

In sommige gevallen is ook van LPCM stereo sprake: gewone stereoweergave van cd kwaliteit (48kHz/16-bit).

Voor de begeleidende teksten of de ondertiteling kan men doorgaans een voorkeurtaal  via het startmenu kiezen. Engels, Frans, Duits zijn vrijwel standaard, vaak is ook Spaans en Italiaans mogelijk, een enkele keer Nederlands of zelfs Chinees.

Omineus staat ook op menig plaatje het cp logo: Copy protected. Voor meer info kan men kijken op de website www.dvdbuyingguide.com.
De genres

Terwijl de meeste cd recensies gemeenlijk worden onderverdeeld in de categorieën ‘orkestraal’, ‘kamermuziek’, ‘solo’, ‘vocaal’ en ‘opera’ (andere indelingen bijvoorbeeld naar stijlperiode ‘renaissance’, ‘barok’, ‘klassiek’, ‘romantisch’, ‘impressionistisch’, ‘expressionistisch’, ‘serieel’ en ‘avant-garde’ zijn minder gangbaar) zijn die accenten bij het gestaag groeiende dvd-v aanbod flink verschoven. Er heeft zich een verdeling over de subgroepen ‘concertregistraties’, ‘opera’, ‘ballet’, ‘kunstenaarsportretten’, ‘documentaires’ en ‘muziekfilms’ ontwikkeld. De groep ‘opera’ is – niet zo verwonderlijk – het sterkst vertegenwoordigd.

Volgorde

Voor de standaard programma’s is de geijkte alfabetisch-lexicografische volgorde op componistnaam aangehouden met verwijzingen naar de extra’s bij gecombineerde programma’s; bij de persoonsgebonden- en documentaire programma’s zijn de namen van de kunstenaars of de programmatitels aangehouden.