Aa, van der: Vioolconcert; Hysteresis. Janine Jansen (v) met het Concertgebouworkest o.l.v. Vladimir Jurowski c.q. Kari Kriikku (kl) met Amsterdam Sinfonietta o.l.v. Candida Thompson. Disquet Media DQM 05 (42’51”). 2014/5

Je hebt de hysteresis als het uit- of achterblijven van een werking waarvoor elektrolieden beducht zijn (hysteresislus en -verlies), hystero proteron, het verschijnsel waarbij een schrijver of spreke begrippen of feiten in een volgorde vermeldt die tegenovergesteld is aan de natuurlijke of feitelijke, soms gebruikt als stijlfiguur. En dan zijn er nog hysterosalpinografie en hystereoscopie die hier niet verder van belang zijn.

Michel van der Aa gebruikt het begrip in de betekenis van een systeem dat zowel afhankelijk is van de huidige omgeving als van de vroegere.

In dit geval is Hysteresis een tweedelig klarinetconcert (eerste deel 11’45”, tweede 5’42”) met begeleiding door kamerorkest en geluidsspoor. Het klinkt heel geraffineerd en experimenteel en met de componist aan de knoppen en puike uitvoerenden, de solist voorop, moet de opname ten minste voor 98% naar zijn zin zijn gelukt.

Het vioolconcert verscheen al eerder, samen met werken van Glanert en Brewayes (RCO Live RCO 15001) en werd ook reeds besproken. Het is wel logisch dat de componist liefst zijn werk geconcentreerd in eigen beheer uitgeeft. Daarvoor zorgde hij op heel directe manier voor toegankelijkheid met twee websites: www.vanderaa.net en www.disquietmedia.net.