Artyomov: Symfonie Op de drempel van een stralende wereld; Ave atque vale; Ave crux alba. Rostislav Shatayesky (slagw.) en Helikon operakoor met het Russisch filharmonisch orkest o.l.v. Vladimir Ashkenazy. Divine Art DDA 25143 (51’54”). 2013

Artyomov: Symfonie Zachte uitstraling; Tristia nr. 2. Philip Kopachevsky (p) en Mikhail Phillipov (sur) met Russisch nationaal orkest o.l.v. resp. Teodor Currentzis en Vladimir Ponkin. Divine Art DDA 25144 (71’25”). 2011

Artyomov: Suites ‘Katia’ en ‘De verschrikkelijke dagen’ uit het ballet Sola fide; Tempo costante. Musica Viva kamerorkest o.l.v. Murad Annamamedov. Divine Art DDA 25164 (70’06”). 1988/1994 

Had Helmut Kohl het over de ‘genade van de late geboorte’ die jongere Duitsers onschuldig maakten aan de misdaden tijdens het Naziregime, zo kon ook de 29 juni 1940 in Moskou geboren componist Vyacheslav Artyomov profiteren van zijn late geboorte en zijn afstuderen aan het conservatorium in 1968 tijdens de ‘dooiperiode’ van het regiem van Chroesjtchev. Zo kon hij uitgroeien tot een der belangrijkste Russische componiste van nu.

De ineenstorting van het Sovjetrijk begin jaren negentig was een duidelijke stimulans voor hem om het tweetal hier opgenomen symfonieën te schrijven. De inspiratie voor zijn symfonische tetralogie cyclus was deels bijbels (eerste boek van Henoch, Job), deels kosmisch, mystiek en syncretisch, maar steeds met de bedoeling om de luisteraar ‘het licht te laten zien’. 

De constructie van Symfonie Op de drempel van een stralende wereld bestaat uit achttien korte, direct in elkaar overgaande episodes met een enigszins mysterieus karakter en nogal griezelige klanken van slagwerk, maar de spanning wordt goed volgehouden door de opbouw uit grote klankblokken, felle climaxen en behoorlijke dynamische contrasten en werd in 2002 herzien. Interessant detail: de symfonieën werden door Rostropovich bestelden voor het eerst uitgevoerd.

Ave atque vale uit 1997 telt 9 aaneengesloten en episodes, is ook met een groot slagwerk aandeel en de korte, dramatische Hymne voor de St. Jans orde op Malta is uit 1994 maar werd na een bezoek aan de paus in omgewerkt voor koor en spreker in 2012. 

Tristia nr. 2 is een Fantasie voor piano en orkest uit 1997 voor de viering van de zestigste verjaardag van Ashkenazy met Nikhail Philippov die aan het begin en eind een gedichten een gebed van Gogol zegt. Tristia nr. 1 is er van Timur Mynbaev (BMG 74321-56261-2).

Het klinkend resultaat in al deze werken is een moedige, dwingende muziek in een post Berg- en Scriabin idioom dat vrijwel op één lijn kan worden gesteld met dat van Nørgard, Adès, Aho, Tüür en tevens tot de wereld van Schnittke en Goebaidulina behoort. 

Natuurlijk zijn niet alle composities even geweldig en vooral met de Ave’s zal menigeen problemen hebben. Maar aan de vertolkingen ligt dat niet, want die zijn over het algemeen bijzonder goed.

Wie meer van deze componist wil proberen, zou bijvoorbeeld de cd met balletmuziek kunnen proberen.