Arne: Artaxerxes. Christopher Ainsley (ct., Artaxerxes), Elizabeth Watts (s., Mandane), Caitlin Hulcup (ms., Arbaces), Andrew Staples (t., Artabanes), Rebecca Bottone (s., Semira) en Daniel Norman (t., Rimenes) met de Classical Opera Company o.l.v. Ian Page. Linn CKD 358 (2 cd’s, 2u., 13’49”). 2009

Het oude Perzische koningsgeslacht Artaxerxes (Artaserse) heeft wel negentig componisten geïnspireerd. Naast Arne ook Vinci, Cimarosa, Hasse Gluck, J.C, Bach en Mysliveček. Met Thomas and Sally (waarvan ik geen volledige opname ken) schreef Thomas Arne in 1760 de eerste Engelse komische komische opera die in de eigen taal werd gezongen en met Artaxerxes waagde hij in 1762 de eerste (en tevens laatste) Engelse poging om een opera seria naar Italiaans voorbeeld te componeren op een libretto van Metastasio uit 1729. Op 2 februari ging het werk in Londen in première met Charlotte Brent (leerling en maîtresse van Arne) als Mandane en de castraat Nicolo Peretti in de titelrol. De schurkenrol van Arabanes was voor John Beard.

Het werd gedurende de zeventiende eeuw in Engeland een van de meest opgevoerde opera’s. Ook in de achttiende eeuw volgden nog een paar herhalingen, maar daarna raakte het werk in vergetelheid. Erger was dat in 1808 bij een brand het manuscript verloren ging, maar gelukkig was daar het libretto nog en in 2009 reconstrueerde Ian Page de recitatieven en schreef Duncan Druce een nieuwe finale. Een sterk werk kwam daar niet uit voort. 

In de handeling beraamt generaal Artabanes een complot tegen koning Xerxes terwijl Artabanes’ zoon Arbaces (Caitlin Hulcup) verliefd is op Xerxes’ dochter prinses Mandane (Elizabeth Watts) en uit zijn rijk is verbannen.

Voordat hij zijn paleis kan verlaten, beschuldigt zijn vader Arbaces als moordenaar van Xerxes. Gecompliceerd wordt het wanneer de nieuwe kong Artaxerxes (Christopher Ainslie) verliefd blijkt te zijn op Arbaces’ zuster Semira (Rebecca Bottone). Arbaces betuigt zijn onschuld, maar weigert de naam van zijn vader te noemen. Een beker vergiftigde wijn die voor Artaxerxes was bestemd, wordt abusievelijk leeggedronken door Arbaces, waarna zijn vader alles opbiecht.

Daar ontstond een mooie opera met zo’n 29 aria’s uit die in deze opname meer dan goed worden gezongen zonder zwakke plekken in de bezetting; het orkest zorgt voor een krachtige begeleiding met mooie inbreng van hoorns, trompetten en slagwerk. Fijn dat dit interessante achttiende eeuwse operawerk in zo’n goede conditie beschikbaar is.