CD Recensies

ADAMS: NIÑO, EL

Adams: El Niño. Dawn Upshaw (s), Lorraine Hunt Lieberson (ms), Willard White (b), Theatre of voices, Daniel Bubeck, Brian Cummings en Steven Rickards (ct) met London voices, Duits symfonie orkest, Berlijn o.l.v. Kent Nagano. Nonesuch 7559-79634-2 (2 cd’s, 1u 51’10”). 2000

 

Adams: El Niño. Dawn Upshaw (s), Lorraine Hunt Lieberson (ms), Willard White (b), Daniel Bubeck, Brian Cummings en Steven Rickards (ct) met Theatre of voices, London voices, Duits symfonie orkest, Berlijn o.l.v. Kent Nagano. ArtHaus 100.220 (dvd, 2u. 27’). 2000

 

Om misverstanden te voorkomen: deze El Niño gaat niet over de beroemde golfstroom in het westelijk deel van de Indische oceaan, maar is een soort oratorium over Maria Boodschap, de geboorte van Christus, de tocht naar Bethlehem, het bezoek van de Drie Koningen en Herodes’ slachtpartij. Maar daar is maar betrekkelijk weinig bijbels  aan want de teksten van Peter Sellars die als een soort motto de uitspraak koos “Het leven van Maria behoort toe aan elke vrouw”, zijn vaak ook ontleend aan voorchristelijke profeten en twintigste eeuwse Latijns-Amerikaanse en Engelse bronnen als bijvoorbeeld van de post-feministische Martial Rose en Rosario Castellanos. Van laatstgenoemde zingt de in een bodywarmer gehulde mezzo Lorraine Hunt Lieberson ‘La anunciación’, een hoogtepunt uit het geheel, en Dawn Upshaw vertolkt, gekleed in een eenvoudig houthakkershemd, onder meer de lofzang ‘My soul doth magnify the Lord’. Ook het duet van beide vrouwen ‘Se habla de Gabriel’ is zo’n hoogtepunt.

De rol van Maria is verdeeld tussen sopraan en mezzo, waarbij Upshaw meer als vertelster optreedt. Aan Willard White vallen voornamelijk dramatische recitatieven toe.

De scène met de kindermoord van Bethlehem wordt gevolgd door door een klaagzang voor de slachtoffers van het bloedbad dat in 1968 door ordetroepen werd aangericht in Mexico-stad.

Behalve de genoemde solisten en de bekende gespecialiseerde koren valt een niet onbelangrijk aandeel van de verhaalvertelling toe aan drie countertenoren als engelen. In het orkest horen we ook duidelijk een elektrische gitaar. 

De solisten, bekenden en vertrouwelingen van de componist, nemen verschillende rollen op zich; Dawn Upshaw is in essentie Maria, Willard White horen we niet alleen als Jozef, maar ook als Herodes. Ze doen dat op voortreffelijke wijze al valt White even wat tegen als Jozef

Kenmerkend zijn de minimalistische dansante ritmen in de muziek die tot het beste behoort dat Adams schreef.

De dvd versie is een opname van de wereldpremière op 15 december 2000 in het Parijse Théâtre du Châtelet en verdient verre de voorkeur gezien het multimediale concept van het stuk en omdat deze de opvoering zo inzichtelijk maakt, ook al is de veelheid van beelden soms wat verwarrend; er zijn bijvoorbeeld ook dansers, mime en video. Deze concertregistratie is aangevuld met een 28 minuten durende documentaire met  interviews met de componist, Sellars, de dirigent en Upshaw. Verder wordt op videobeelden de heilige familie getoond als een gezin van onderklasse Latijns-Amerikaanse immigranten. Het onderstreept de relevantie van het multiculturele, quasi-minimalistische en post-feministische werk.