CD Recensies

ANDRIESSEN, L.: WRITING TO VERMEER

Andriessen, L.: Writing to Vermeer. Susan Narucki (s), Susan Bickley (ms), Barbara Hannigan (s) met het ASKO/Schönberg ensemble o.l.v. Reinbert de Leeuw. Nonesuch 7559-79887-2 (2 cd’s, 1u. 41’45”). 2004

 

Voor zijn derde opera in samenwerking met Peter Greenaway gaat Louis Andriessen in 1999 uit van de schilder Johannes Vermeer die in 1672 Delft heeft verlaten om naar Den Haag te gaan, waar hij moet bepalen of een paar aan de grootelector van Brandenburg echt zijn of niet en met het thuisfront in contact blijft door best gevoelige, maar fictieve correspondentie met de drie belangrijkste vrouwen uit zijn leven: zijn vrouw Catherina Bolnes (Susan Narucki), zijn schoonmoeder Maria Thins (Susan Bickley) en zijn model Saskia de Vries (Barbara Hannigan) die met klavecimbelbegeleiding een lied van Sweelinck zingt. De schilder zelf blijft onhoorbaar.

In zes taferelen is dat gevat. De erg huiselijke teksten daarvan, vermengd met de dreigende gebeurtenissen van het ‘rampjaar’ om hem heen zoals de invasie van de Fransen en de moord op de gebroeders De Witt, leiden tot een opvallend lyrische opera waarin de nadrukkelijk door schelle blazers gedomineerde klankwereld van de componist nogal is getemperd door de strijkers meer ruimte te geven. Onderweg komen we dus even Sweelinck, maar ook een citaat van Cage tegen. Michel van de Aa droeg wat elektronische tussenspelen bij en hij zorgt daarmee haast voor meer drama dan Andriessen die wel zorgt voor contrast tussen de kalme huiselijke beslommeringen en de turbulente gebeurtenissen daarbuiten.

Louter vrouwen naast wat kinderstemmen dragen de vocale kant van het werk. Zo wordt bewust of onbewust de  feminiene kant van Vermeers schilderkunst onder de aandacht gebracht.

De drie hoofdrollen zijn door de betrokken zangeressen heel goed ingevuld en het instrumentaal ensemble levert een achtenswaardige inbreng.

In de Nonesuch opname zijn de (Engelse) tekst en muziek gereduceerd tot de harde kern en is in die zin dus geen sprake van een volledige opname van het werk.