Zemlinsky: Der Zwerg. Soile Isokoski (s), Irine Martinez (a), David Kuebler (t), Andrew Collins (bs) met de Frankfurter Kantorei, het Gürzenich- en Keuls filharmonisch orkest o.l.v. James Conlon. EMI 566.247-2 (2 cd’s, 1u. 22’26”). 1996

Zemlinsky: Der Geburtstag der Infantin. Inga Nielsen (s), Béatrice Haldas (s), Kenneth Riegel (t) en Dieter Weller (bs) met het RIAS kamerkoor en het Berlijns Radio symfonie orkest o.l.v. Gerd Albrecht. Schwann CD 11626 (73’30”). 1983

Van Zemlinsky’s acht opera’s is de eenakter Der Zwerg de opmerkelijkste. Het werk werd in 1922 voor het eerst door Otto Klemperer uitgevoerd en behoorde tot de meest gespeelde werken van de componist.

Het libretto is gebaseerd op The birthday of the infanta, een kort verhaal van Oscar Wilde. Dat werk werd als Der Geburtstag der Infantin in 1981 met een herzien libretto dat dichter bij Wilde’s origineel staat in 1981 in Hamburg opgevoerd.

In deze opera wordt verhaald over een dwerg die als verjaarscadeau aan een erg verwend meisje wordt cadeau gedaan. Zij adoreert hem en hij wordt verliefd op haar, maar ze verlaat hem tenslotte weer en hij sterft aan een gebroken hart.

Deze opera brengt al Zemlinsky’s sterke vermogens op het punt van orkestkleuren, lyriek, geladen emoties prachtig naar voren. De geweldig goede muzikale uitbeelding van de dwerg moet welhaast te maken hebben met het feit dat de componist een blauwtje liep bij Alma Mahler.

Deze twee opnamen maken het mogelijk om beide versies van het werk te vergelijken. Maar wie uiteindelijk de knoop moet doorhakken, is het beste gediend met de Hamburgse opname die is gebaseerd op de ‘originele’ versie. Kenneth Rirgel bezit de juiste kwaliteiten om de onschuld en de kwetsbaarheid van de dwerg te uiten terwijl het contrast tussen zijn verleidelijke muziek en de sociale verwarring om hem heen heel scherp zijn getekend.