Ysaÿe: Violin discoveries. Scènes sentimentales nr. 3 en 5, Élégie, Études-poèmes nr. 1-3; Petite fantaisie romantique; Vioolconcert (ork. Sabin Pautz). Sherban Lupu (v), Henri Bonamy (piano) en het Liepaja symfonie orkest o.l.v. Paul Mann. Divine Art DDA 25222 (67’17”). 2019 

Het is goed om ook eens iets anders dan de zes Vioolsolosonates van Ysaÿe voorgeschoteld te krijgen. Daarvoor was het wel nodig dat de in Roemenië geboren Sherban Lipu, een student van Joseph Gingold die op zijn beurt bij Ysaÿe in de leer was, ging snuffelen in de bibliotheek in Luik, de geboorteplaats van de componist. Daar vond hij een aantal ongepubliceerde composities. 

Met uitzondering van de Petite fantaisie romantique is alles ’nieuw’ op deze cd. Zo krijgen we twee van de drie Scènes sentimentales uit 1885 te horen. Nr. 3 is een briljant jeugdig en virtuoos stuk in verfijnd romantische vorm, terwijl nr. 5 meer het karakter heeft van salonmuziek.

De Élégie is een veel later stuk uit rond 1912 en de titel bedacht Lupu zelf, wat staat niet aangegeven op het manuscript. Hij voegde ook de laatste paar maten toe. Afwisselende stemmingen kenmerken het in hoofdzaak melancholieke stuk.

De Trois Études-poèmes ontstonden in dezelfde periode als de Solosonates en hebben deels het karakter van een Spaanse dans. De laatste van de drie met eenduur van 12 minuten, is met zijn rapsodische karakter en emotionele intensiteit veruit het interessantst.

Maar verhouding is de Petite fantaisie romantique daarna erg conventioneel.

En dan is er het Vioolconcert uit 1910, maar de basis ervoor was al in 1893 gelegd valt te lezen in de programmatoelichting van Qianyi Fan. Mogelijk was het werk bestemd voor Enescu, aan wie later de solosonate ‘Ballade’ werd opgedragen. Het werk was niet georkestreerd, maar daarvoor zorgde Sabin Pautza. Het resultaat is een aantrekkelijk werk met vooral veel mooie lyrische passages, een heel mooie cadens en een stoer slot.

Zowel pianist Henri Bonamy als het Finse Liepaja symfonie orkest met Paul Mann zorgen voor uitvoeringen die de componist goed rect doen en belichten onbekende kanten van hem. Het is waardevol dat deze onbekende composities zo fijn aan het licht zijn gebracht.