Weinberger: Wallenstein. Roman Trekel (b., Wallenstein), Martina Welschenbach (s., Thekla), Daniel Kirch (t., Max Piccolomini), Dagmar Schellenberger (s., gravin Terzky), Ralf Lukas (b., Octavio Piccolomini/dragonder, capucijner) e.a. met de Wiener Singakademie en het Weens Omroeporkest o.l.v. Cornelius Meister. CPO 777.963-2 (2 cd’s, 2u. 10’33”). 2012
Gedurende de dertigjarige oorlog van 1618-1648 ten gevolgde van de spanningen tussen R.K. en protestante naties was Albrecht von Wallenstein (1583-1634) opperbevelhebber van keizer Ferdinand II aan de kant van de katholieke liga in de vrij doelloze strijd tegen Zweden. Hij streeft naar vrede, maar zijn mede samenzweerder Octavio Piccolomini blijft in het geheim trouw aan de keizer en richt zich met het leger tegen hem. Het daaropvolgende drama eindigt in een bloedbad en kost het leven aan Wallenstein, zijn broer Terzky, zijn vrouw en zijn strijdmakker Illo die alleen worden vermoord. Max, de zoon van Piccolomini raakte verliefd op Wallensteins dochter Thekla en verdeelde zijn loyaliteit tussen zin vader en Wallenstein, vocht in een onzinnige strijd met de Zweden, komt om, waarna Thekla van verdriet sterkt.
Ziedaar het literaire slagveld waarop Schillers dramatische trilogie in dichtvorm met de delen Wallensteins Lager, Die Piccolomini en Wallensteins Tod is gebaseerd.
In 1937 schreef Jaromir Weinberger (1896-1967) een Musikalische Tragödie in sechs Bildern naar Schillers gelijknamige dramatische gedicht van Miloš Karel in de vertaling van Max Brod. In deze opera wordt beschreven hoe Wallenstein en zijn entourage uit de gratie raken en met een droevig lot eindigen.
Een tragische bijkomstigheid is dat het aan kanselier Kurt Schuschnigg opgedragen werk een paar maanden voordat dat Dollfuß aan de macht kwam, wat tenslotte leidde tot de Anschluß aan Nazi Duitsland in Wenen in première ging. Jarenlang sluimerde het werk in het archief, totdat de Oostenrijkse omroep tot een revival besloot.
In de hoofdrol is Roman Trekel een goed genuanceerde held en slachtoffer. Met haar lichte stem stem fraseert en zingt Marinia Welschenbach feitelijk wat te weinig geloofwaardig als Thekla. Ook vader en zoon Piccolini van Ralf Lukas en Daniel Kirch stellen qua rolinvulling wat teleur, zodat een glansrol is weggelegd voor een warmgevoelige en lyrische gravin Terzky van Dagmar Schellenberger en ook Benno Schollum als Wrangel en wachtmeester een goede aantekening verdient. Koor en orkest leveren ook een zeer bevredigende inbreng.
Hoe dan ook: dit werk is zeer de moeite waard. Wie meer door Wallenstein geïnspireerde muziek wil horen, moet eens luisteren naar de tiendelige suite Wallenstein van Vincent d’Indy (Gamba, Chandos CHAN 5157) en Rheinbergers symfonisch gedicht Wallenstein (Athinäos, Signum SIGCD C50-00).