Isabelle van Keulen: Prokofiev: Vioolconcert nr. 1 in D op. 19; Walton: Altvioolconcert; Vaughan Williams: The lark ascending. Met de NDR Radiophilharmoie o.l.v. resp. Andrew Manze, Keri-Lynn Wilson en Andrew Litton. Challenge CC 72793 (62’49”). 2018/2015

William Walton schreef al zijn concerten met een bekende solist in zijn achterhoofd. Dirigent Thomas Beecham raadde de jonge componist in 1937 aan om een Altvioolconcert te schrijven voor Lionel Tertis (1876-1975), de man die in Engeland de altviool op de kaart zette.

Maar Tertis beviel het werk niet meteen omdat Waltons vernieuwingen van de muzikale taal hem te vergezocht vond. Mogelijk op zijn inspraak bracht  de componist in 1937 en 1961 (en niet pas in 1962 zoals bij deze cd vermeld) wat herzieningen aan en verminderde o.a. het aantal blazers, maar voegde wel een harp toe. Een opname van dit Altvioolconcert heeft Tertis blijkbaar nooit gemaakt. 

Het verhaal gaat dat Walton voor zijn Altvioolconcert het Vioolconcert nr. 1 van Prokofiev uit 1917 als blauwdruk gebruikte vanwege de overeenkomst  tussen de structuur en de orkestratie van beide werken. In hoeverre dat klopt, kan op deze cd mooi worden nagegaan. 

Waltons werk behoort met zijn invloeden van Stravinsky, Hindemith, Ravel en Gershwin tot de hoofdstroming van het modernisme uit de jaren twintig vorige eeuw. Er bestaat in de vele opnamen van het werk wel een tendens om het steeds wat langzamer te gaan spelen. Waren in 1937 de timingen bij Frederick Riddle (Pearl GEM 0171) nog 08.00, 4’14’ en 10’43”, ook Van Keulen is iets langzamer met 8’13”, 4’26’ en 13’34”. Daardoor kan iets van de soms aanwezige bijtende spot verloren gaan, hier niet, gelukkig. Dat ze  de altviool net zo goed beheerst als de viool bewees Isabelle van Keulen al in 1996 met haar opname van beide partijen in de Sinfonia concertante in Es KV. 364 van Mozart (Koch 3-6443-2).

Geen nood, Isabelle van Keulen zorgt dus in Walton voor een pittige, mooi gefraseerde en helder gearticuleerde uitvoering die het werk goed recht doet.

In het Vioolconcert nr. 1 van Prokofiev kiest de soliste voor een lichtelijk andere toon, met strakke ritmen en een haast nog caleidoscopischer tonale variatie.

In Vaughan William’s Opstijgende leeuwerik spreekt ze mooi weer andere gemoedstoestanden aan, die van verwondering en besef van schoonheid. Haar trillers zijn in dit opzicht heel veelzeggend. De drie dirigenten zorgen voor goed sluitende begeleidingen. De Canadese Keri-Lynn Wilson is een nieuwe naam onder de dirigentes.

Wat een fijn programma!