Wolf, S.: Der Vogelsang oder die drey Lehren. Rezitationsmusik für Sprecher und Streichquartett. Jan Philipp Reemtsma (spr) met het Kizuna kwartet. TYXart TXA 21159 (47’27”). 2018
Uit de Duitse literatuurgeschiedenis op het gym of de middelbare school zullen sommigen zich nog de Duitse dichter en schrijver Christoph Martin Wieland herinneren. Die leefde van 1733 - 1813, schreef niet alleen de eerste Bildungsroman maar ook het epos Oberon waar Weber laten een opera van maakte. Hij was ook een typisch voorbeeld van de Verlichtingsgedachte.
Maar hij schreef in 1778 ook Der Vogelsang, oder die drei Lehren, zich baserend op een dertiende eeuwse Franse fabel die in 1756 door Étienne Barbazan was gepubliceerd. Het wordt verteld door een spreker die de luisteraar meeneemt na het Schwaben van ongeveer zevenhonderd jaar geleden waar het parvenu ‘der Reiche Hans’ leeft. Op zijn landgoed dat wordt gevormd door een kring met zeven lindes waarvan de bladeren zorgen voor een eeuwige schemering staat een rozenhaag met in het midden een marmeren fontein die voor verfrissing zorgt.
Tweemaal daags verschijnt een vogeltje dat over magische krachten beschikt om daar te zingen. Zolang ze zingt, is de omgeving in volle glans, maar wanneer ze verdwijnt verdorren de bladeren en gaan de bloemen dood - de fontein stopt en allen rotsen en zand blijven over. Op een dag strikt Hans de vogel om een beloning van de koning te krijgen, maar de vogel gaat daar niet op in en koopt zich vrij met de belofte om Hans drie dingen te vertellen. En zo voort loopt het verhaal.
Wolf vatte dat samen in acht delen ‘Der Vogelsang’, ‘Vor etwa sieben hundert Jahren’, ‘Es geht doch, sagt mir was ihr wollt’, ‘Hans, dem dieß alles zugehörte’, Hans, der nicht fern am Brunnen stand‘, ’Als nun den Abend kam’, ‘Nun spitz’ die Ohren’ en ‘Der Vogel sieht in großer Ruh’.
Deze nogal merkwaardige, maar wel interessante en boeiende uitzonderlijke kunstvorm wordt zorgvuldig en met mooi resultaat beoefend door sociaal wetenschapper Jan Philipp Reemtsma als duidelijke spreker en Mitsuru Shiogai en Hedda Steinhardt (v), Minako Uno (va) en Markus Tollmann (vc) van het Kizuna kwartet.
Of dat voor Nederlandstalige muziekliefhebbers interessant is? Mijn Zwitserse vrouw heeft hier een paar keer met veel genoegen naar geluisterd. Handig was geweest wanneer in het boekje met toelichting een Engelse vertaling van de gesproken tekst was opgenomen.