Wuorinen: Symfonie nr. 8 ’Theologoumena’; Pianoconcert nr. 4. Peter Serkin met het Boston symfonie orkest o.l.v. James Levine. Bridge Records 9474 (59’37”). 2007/2005

 

AAn het begin van de eenentwintigste eeuw ging James Levine zich in Boston inzetten voor de Amerikaanse componist Charles Wuorinen (1938 - 2020) uit  New  York die een Pulitzer prijs won en ruim 270 werken schreef.

Zijn Pianoconcert nr. 4 schreef hij in opdracht van het BSO en Levine, maar ook voor Peter Serkin, de solist in deze opname. Het werk is wat compacter dan de Symfonie nr. 8 en iets minder stekelig, maar het is en blijft een formidabel streng en krachtig werk dat een meesterlijke uitvoering krijgt.

De Symfonie nr. 8 is uit 2007 en draagt de titel ’Theologoumena’, wat blijkbaar betekent ‘een privé ondogmatische theologische mening’. In dit geval een tweede eeuwse poging om het antieke geloof in meerdere goden te verzoen met het monotheïstische geloof aan één god. Het was een cadeau voor de zestigjarige verjaardag van de dirigent. Toen hij zeventig werd, dirigeerde hij Wuorinens Ashberyana in het Guggenheim museum. Van dat werk maakte de componist zelf een opname (Naxos 8.559377) waarop hij ook zijn beide vocale cycli Fenton Songs en Josquiniana uitvoert. 

In de praktijk betekent dit dat de muziek in de bekende snel-langzaam-snel structuur in elk der delen een bepaald type materiaal wordt uitgewerkt. Het levert energieke, pezige klanken op die bij vlagen sterk contrapuntisch is, soms ook met heel flamboyante soli in de stijl van de late Schönberg en de seriële Stravinsky.

De luisteraar moet zich daarbij zelf maar iets voorstellen. Beide uitvoeringen hebben neen zeer autoritair karakter.