Wagner: Lohengrin. Klaus Florian Vogt, Anne Schwanewilms, Eike Wilm Schulte, Marianne Cornetti, Ronnie Johansen en Geert Smits met het Groot Omroepkoor en het Radio filharmonisch orkest o.l.v. Jaap van Zweden. Quattro live (3 cd’s, 218’21” en 2 dvd’s, 338’35”) 2008 

2 Februari 2008 vond deze unaniem veel lof oogstende concertante uitvoering van Lohengrin in het Concertgebouw in het kader van de Zaterdag Matinee plaats, begin januari 2009 herhaalde de NPS de tv opname en vrijwel parallel verscheen de fijne gecombineerde beeld+geluid en geluid alleen opname daarvan op het eigen label Quattro live. Reden tot dankbaarheid genoeg dat het werk zo fraai is geconserveerd.Het gaat om een tussenvorm tussen een registratie in een operagebouw en een zuivere studio-opname door de afwezigheid van een toneel met handeling en de aanwezigheid van publiek.Voordeel van de aanwezigheid van publiek is de waarschijnlijk extra spanning en scherpte bij de uitvoerenden, nadeel van zo’n eenmalige productie is dat eventuele foutjes niet kunnen worden gecorrigeerd.

De destijds in de zaal aanwezigen die het troffen met een minder gunstige plaats blijft de mooie herinnering die nu wordt bekrachtigd door een onder de omstandigheden vrijwel optimaal haalbare beeld- en geluidskwaliteit plus de mogelijkheid tot gedeeltelijke of gehele herhaling. Achterop de cd’s zijn zoals het hoort alle nummers van een eigen track voorzien. Bijgeluiden zijn tot een minimum beperkt. Zover meer in het algemeen.

Wat historische uitgaven daargelaten, is het tijden geleden dat een nieuwe Lohengrin op cd werd uitgebracht. Alleen al daarom is een nieuwkomer welkom. Meteen al de gedetailleerde, fijnzinnige aanpak van het voorspel tot de eerste akte wekt hoge verwachtingen. De meteen gevestigde tijdsignatuur (4/4) kan gemakkelijk leiden tot een langdradige uitvoering, maar daarvan is hier geen sprake. Aan die hoge verwachtingen wordt in het verdere verloop behoorlijk voldaan; het voorspel tot de derde akte heeft haast iets explosiefs. Dergelijke contrasten zijn kenmerk voor wat volgt. Van Zweden geeft in het graaldrama de zangers voldoende ruimte.

De titelrolvertolker, Klaus Florian Vogt accentueert wel terecht vooral het heldenkarakter in de waarschijnlijk mooist zangbare tenorpartij in een opera van Wagner. Hij geeft aan het begin blijk van een groot zelfvertrouwen, maar toont later ook blijken van menselijke zwakte en de innerlijke rust van de rol.

De beide tegenspeelsters Elsa en Ortrud worden niet alleen treffend gekarakteriseerd door de voldoende gepassioneerde Anne Schwanewilms en de op wraak beluste Marianne Cornetti, maar ook fraai gezongen.

Eike Wilm Schulte als de ietwat gekke Telramund heeft zelfs charme en Ronnie Johansen als Heinrich is meer dan adequaat.

Veel toegevoegde waarde schuilt in de dvd’s die behalve de voorstelling zelf ook nog een bijna 40 minuten durende documentaire over Lohengrin en de Zaterdagmatinee bevatten.

Een productie die tenslotte een verdiend plaatsje waard is naast de tot nu toe mooiste alternatieven van Abbado (DG cd en ArtHaus dvd), Schneider (Philips), Solti (Decca) en Kubelik (DG).

De opname is te koop voor abonnementhouders van een Radio 4 concertserie en via de webwinkels van de AVRO en De Volkskrant.