Weiss: Het Dresdens manuscript. Luitsonates in A, C, Bes en D. Robert Barto, Karl-Ernst Schröder (lt) en Gaetano Nasillo (vc). Panclassics PC 10238, Symphonia SY 98159 (64’11”). 1998

Weiss: Luitsonates nr. 38 in C en 43 in a; Tombeau sur la mort de M. Cajetan baron d’Hartig. Robert Barto. Naxos 8.554833 (68’24”). 2000

Een duidelijk eigen fysiognomie kan de muziek van de Silezische componist Leopold Silvius Weiss (1686-1750), exacte tijdgenoot van Bach, Händel en Telemann niet worden ontzegd. Het grote verschil met zijn beroemdere collega’s uit die tijd bestaat er vooral uit dat Weiss als componist geen generalist was, maar zich beperkte tot de luit. Maar daarvoor schreef hij dan wel een reeks prachtige werken.

Afgezien van de begeleidingen voor wat verloren gegane ensemblecomposities bestaat het oeuvre van Weiss vooral uit luitsoli. En net als Bach in zijn instrumentale muziek, combineerde hij elementen van de Italiaanse en de Franse stijl. Maar de benadering van beide componisten is nogal verschillend.

De werken van Weiss zijn rapsodischer, lyrischer dan die van Bach en minder contrapuntisch. Zijn stijl is heel herkenbaar omdat hij veelvuldig gebruik maakt van ongewone harmoniek en melodische passages integreert met arpeggio figuurtjes.

Het merendeel van Weiss’ werken bestaat uit sonates in zesdelige suitevorm met een sombere allemande, een levendige courante en een lyrische sarabande. De vroege sonates zijn meest licht en helder van sfeer, vol virtuoze flair terwijl de latere meest serieuzer van aard zijn met lange ontwikkelingen.

Weiss schreef ook een aantal eendelige werken; het beroemdste is Tombeau sur la mort de M. Comte de Logy, een eerbetoon aan een der beste luitenisten uit zijn tijd. Het is net als Tombeau sur la mort de M. Cajetan baron d’Hartig een somber, melancholiek werk vol treurmars melodieën.

Voor deze muziek is er momenteel geen betere pleitbezorger dan Robert Barto die de gelegenheid kreeg om Weiss volledig op cd vast te leggen. Probeer van hem met name de 35 minuten lange Sonate in d die een ideale indruk geven van zowel Weiss’ muziek als van de frisse, natuurlijke en idiomatische speelwijze van Barto met zijn subtiele rubati en mooie dynamische variatie.

Een stel wat complexere werken uit het Dresdens Manuscript is letterlijk in goede handen bij de twee luitenisten op Cala.

Robert Barto heeft de overige luitwerken van Weiss opgenomen op Naxos 8.554350, 8.553773, 8.553988, 8.554557, 8.555722, 8.570109 en 8.572219.