Victoria: ‘Tenebrae responsoria’ uit Officium hebdomadae sanctae. Stile antico. Harmonia Mundi HMM 90.2272 (71’48”). 2017

In 1585 werd de enorme collectie muziek voor de Stille Week van Tomás Luis de Victoria gepubliceerd. Deze bevat zijn toonzetting van de Klaagliederen van Jeremias, twee Passiemuzieken, een verzameling gezangen en motetten plus een stel van 18 Responsoria voor Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille zaterdag.

Het betreft muziek van een grote expressieve terughoudendheid, maar met een krachtige dramatische lading, een mengeling van verhaal en overpeinzing, Muziek die in de oorspronkelijke liturgische opzet een haast theatraal aspect had omdat de kaarsen geleidelijk werden gedoofd en de dienst in het donker eindigde.

De prachtig gemengde stemmen van het Engelse ensemble Stile antico dragen veel van dat gevoel van drama over via de kleinste stembuigingen, de manier waarop bepaalde woorden of frasen in elk van deze nocturnes (twee per dag) worden beklemtoond, zodat de stemming wordt geïntensiveerd en volgehouden met een blijkbaar instinctieve en geen moment overdreven welsprekendheid. Natuurlijk bestaan andere, ook heel gave uitvoeringen van dit werk, o.a. van Nigel Short (Signum SIGCD 344), Harry Christophers (Coro COR 16021) en Peter Phillips (Gimell CDGIM 043), maar deze maakt aanspraak op het predicaat De Beste.

Het gaat om een prachtig afgewogen en gegradeerde lezing van dit hoogtepunt uit de Spaanse Renaissance.