Malcys: Blackthorn eyes; Hyacinth of the snow-fields; Milky way; Vasks: Pianokwartet. Ippolitov pianokwartet. Naxos 8.574073 (66’49”). 2017

De in 1957 geboren Litouwse componist Arvydas Malcys schreef zijn drie hier opgenomen werken oorspronkelijk voor een andere bezetting, bijvoorbeeld strijkorkest, zoals bijvoorbeeld The snow hyacinth uit 2013 en Milky way uit 2002, maar bewerkte ze net als Blackthorn eyes uit 1999 zodanig voor pianokwartet dat ze samen een goed driedelig werk in deze nieuwe vorm bieden. Het doet het in deze vorm goed en is zo een verrijking van het zich geleidelijk uitbreidende repertoire van dit genre.

Kunnen we ons bij Malcys nog beelden uit de natuur en het heelal voorstellen, in Pēteris Vasks uitgebreide, zesdelige werk uit 2001 gaan we in deels in de abstractie, hoewel de titels de delen - ‘preludio’, ‘danze’, ‘canti drammatici’, ‘quasi una passacaglia’, ‘canto principale’ en ‘postludio’ soms anders suggereren. Het is een werk om van onder de indruk te raken omdat het mede door het gebruik van volksmuziek heel melodieus is en invloeden van Shostakovitch, Sibelius, Holst en Stravinsky vertoont, maar aan het eind van ‘danze’ en het begin van ‘quasi una passacaglia’ ook iets van Schnittke heeft. Toch bezit de compositie gelukkig ook veel eigenheid.

Overigens verscheen het eerder op cd van het Ensemble Raro (Solo Musica SM 119) en het Trio Parnassus met pianist Avri Levitan (MDG MDG 903-1513-6).

Maar de vertolking door Anastasis Yakushina en Olga Kogan (v), Sergey Ananich (vc) en Irina Graifer (p) van het in 2001 door Moskouse conservatoriumstudenten opgerichte Ippolitov-Ivanov pianokwartet maakt minstens zo’n sterke indruk. Malcys beleeft hier een cd première, de titel van deze uitgave Baltic inspirations waardig.

De eerste opname van het Ippolitov-Ivanov pianokwartet was gewijd aan het Pianokwartet in C WoO. 36/3 van Beethoven en het Pianokwartet nr. 3 in c op. 60 van Brahms. Hopelijk komen we het ensemble vaker tegen.