Ullmann: Pianoconcert op. 25; Variaties op. 5; Symfonie in D. Staatsfilharmonie Brno o.l.v. Israel Yinon. Bayer BR 100-228 (53’). 2005

Ulmann: Ouverture Der zerbrochene Krug op. 36; Symfonieën nr. 1 ‘Von meiner Jugend’ en 2; Don Quixote tantzt Fandango. Filharmonisch orkest van Vlaanderen o.l.v. Gerd Albrecht. Glossa GCDSA 922208 (57’33). 2008

Ullmann (1898-1944) schreef een aantal imposante orkestwerken voor het uitbreken van W.O. II. De aandacht zal daarbij niet in eerste instantie uitgaan naar de strenge Variaties en dubbelfuga over een Klavierstück van Schönberg (1935), maar eerder naar het Pianoconcert (1939). 

Maar net als op operagebied schreef Ullmann zijn beste werken tijdens zijn verblijf in het getto van Terezin tijdens die oorlog. Het manuscript van zijn Pianosonate nr. 7, een werk dat slechts een paar weken voordat de componist werd afgevoerd naar Auschwitz werd met wat aantekeningen voor een orkestratie nagelaten. Bernhard Wulff ontfermde zich over het materiaal en stelde zo de Symfonie in D samen.

Het werk een citaat uit Der Sturz des Antichrist en een wals uit de operette Der Opernball van Heuberger en het eindigt met een indrukwekkende Variaties en fuga over een Hebreeuws volkslied. Dat moet vele gevangenen uit Terezin bekend zijn voorgekomen, maar Ullmann goot het in de vorm van een Tsjechische Hussieten hymne met een suggestie van de nationale bevrijding.

De bewuste symfonie blijkt inderdaad een mooi, fraai georkestreerd werk te zijn en krijgt twee betrouwbare, goede uitvoeringen. Dat geldt ook voor het Variatiewerk en wat het Pianoconcert betreft, weet Konrad Richter een juist evenwicht te vinden tussen kracht en milde lyriek.