Tanejev: Strijkkwartetten nr. 1 in bes op. 4 en 3 in d op. 7. Carpe Diem kwartet. Naxos 8.570437 (61’39”). 2006
Tanejev: Strijkkwartetten nr 5 in in A op. 13 en 7 in Es. Carpe Diem kwartet.Naxos 8.573.010 (62’15”). 2010
Tanejev: Strijkkwartetten nr. 6 in Bes op. 19 en 9 in A. Carpe Diem kwartet. Naxos 8.573470 (65’42”). 2013/4
Sergei Tanejev, leerling van Tchaikovsky, leraar van Scriabin en vriend van Tolstoi werd gedurende zijn leven en tot kortye tihd daarna beschouwd als een componist van betekenis om daarna min of meer in de vergetelheid te raken. Maar de laatste tijd is er hernieuwde belangstelling voor zijn werk ontstaan. Daarbij krijgt vooral zijn kamermuziek veel aandacht.
Tussen 1890 en 1905 componeerde Tanejev zes normaal genummerde strijkkwartetten, maar pas in 1952 werd daaraan nog een drietal kwartetten postuum toegevoegd. Logisch dat de volgorde daardoor niet meer echt chronologisch is. Wat wel waarneembaar is wanneer men deze werken in volgorde van ontstaan beluistert, is dat het karakter van de in wezen nogal traditionele stukken geleidelijk wat experimenteler wordt.
Tanejef beschikte dan misschien niet over de melodische gaven van Tchaikovsky en Borodin, maar aan inventiviteit ontbrak het hem zeker niet. Een goed vormbesef is allesbepalend en in dit opzicht herinnert hij aan Beethoven en Brahms, meer dan aan Russische voorgangers. In elk geval bevatten de werken best bijzondere momenten die vooral in de langzame delen te beleven vallen. Soms zijn de finales wel wat triviaal.
Behalve misschien in Rusland zelf bestonden nauwelijks opnamen van de kwartetten; het Krasni kwartet maakte er eentje van nr. 1 en 2 (Olympia OCD 697), maar zette blijkbaar die reeks niet voort.
Het Amerikaanse Carpe Diem kwartet bestaat uit Charles Wetherbee en Amy Galuzzo (v), Korine Fujiwara (va) en Carol Ou (vc) en is nu een poosje bezig aan een nuttige volledige reeks. Deze jonge, goed toegeruste musici zorgen voor een zorgvuldig stel mooi uitgewerkte en enthousiaste, krachtige, maar nie overdreven sonore uitvoeringen waarin de diverse facetten van Tanejevs verbeeldingsvolle constructies goed worden belicht. De opname brengt dit alles goed in focus. Heel mooi is bijvoorbeeld de ietwat fors-hese toonvorming van de altiste Een warm welkom is hier verdiend. Nu maar wachten op de voortzetting.