CD Recensies

TAKEMITSU: BETWEEN TIDES, FUJITA TRIO

 

Takemitsu: Between tides. Romance voor piano; Distance de fée   SJ 1050, Hika; Pianostukken voor kinderen nr. 1 en 2 SJ 1123; Rain free sketch nr. 1 SJ 1010 en 2 SJ 1072; From far beyond Chrysanthemmums and november fog SJ 1014; Orion SJ 1019; Litanie voor piano SJ 1050; Between tides SJ 1091. Megumi Fujita (p). Arisa Fujita (v), Honoka Fujita (vc). ASV DCA 1120 (71’42”). 2000

 

Toru Takemitsu’s compositorische reis heeft iets fascinerends, vooral ook omdat deze illustreert hoe beperkend de begrippen Westerse en Oosterse muziek zijn als het gaat om ontwikkelingen in de twintigste eeuw.

De in 1930 geboren Takemitsu bracht zijn jeugd door in China en raakte verliefd op Westerse muziek door naar de radio van de American Forces in Japan te luisteren: ‘Mijn eerste leraar was de radio’. 

In latere stadia proefde hij van de elektro-akoestische experimenten van Pierre Schaeffer in Parijs, van  de werken van Cage en Lutoslawski werken, maar uiteindelijk was het Debussy die de grootste invloed op hem had.

De titels van zijn werken behoren tot de meest poëtische in de muziek en zijn meestal visueel geïnspireerd, vooral door de natuurwereld, Dat geldt uiteraard niet alleen voor zijn hier bijeengebrachte stukken, maar ook voor zijn scherpzinnige filmmuziek.

Het ongeveer een kwartier durende werk Between tides uit 1993 waaraan de cd zijn titel ontleent, heeft in het midden een duidelijke golfbeweging van stijgende en dalende frasen die samenvallen of worden gescheiden. Het werk heeft een omvangrijke sterk impressionistische liedstructuur.  In essentie wordt de eeuwigdurende beweging van de (vrij rustige) zeer weergegeven

Op een eind 2017 verschenen opname van het Trio Isimiz (Rubicon RCD 1013) staat het Pianotrio Between tides uit 1993 in combinatie met Brahms Pianotrio nr. 3 en Beethovens nr. 5. Dat mag aantrekkelijk zijn, maar is het niet logischer om - indien vooral geïnteresseerd in de Japanse componist - een eerdere opname te kiezen die geheel met piano-, duo en triowerken van deze componist is gewijd, uitgevoerd door landgenoten die dit idioom in hun genen hebben?

De zussen Fujita hebben hun programma in de chronologische volgorde waarin de werken tussen 1949 en 1993 zijn geschreven opgebouwd, wat het inzichtelijk maakt hoe de componist zich stilistisch ontwikkelde. Steeds overheerst een moment van tijdeloosheid.

In de beginfase horen we in Distance de fée zelfs iets van Fauré. Al even markant, maar wat dramatischer zijn Orion voor cello en piano en de klaaglijke Litanie voor pianosolo. Van een achttal pianowerken van Takemitsu bestaat ook een fijne opname van Noriko Ogawa (BIS CD 805), maar Megumi Fujita overtuigt minstens evenzeer.