CD Recensies

TOCH: SYMFONIEËN NR. 1-7

Toch: Symfonieën nr. 1 op. 72 en 4 op. 80. Berlijns Omroeporkest o.l.v. Alun Francis. CPO 999.774-2 (66’38”). 2002

Toch: Symfonieën nr. 2 op. 73 en 3 op. 75. Berlijns Omroeporkest o.l.v. Alun Francis. CPO 999.389-2 (68’11”). 1999

Toch: Symfonieën nr. 5 op. 89 ‘Jephta’, 6 op. 93 en 7 op. 95. Berlijns Omroeporkest o.l.v. Alun Francis. CPO 999.705-2 (68’58”). 1995

Toch: Symfonieën nr. 1 op. 72, 2 op 73, 3 op. 75, 4 op. 80, 5 op. 89 ‘Jephta’, 6 op. 93 en 7 op. 95. Berlijns Omroeporkest o.l.v. Alun Francis. CPO 777.191-2 (3 cd’s, 3u, 15’57”). 1995/2002

De in Wenen geboren Ernst Toch (1887 - 1964) behoorde in Duitsland tijdens de Weimar republiek tot de bekende componisten en pedagogen. Hij behaalde als autodidact verschillende studiebeurzen en staatsprijzen, studeerde in Frankfurt piano en werkte als docent in Mannheim. Totdat de Nazi’s aan de macht kwamen en hij na een verblijf in Berlijn van 1929 - 1933 met veel lotgenoten naar de V.S. emigreerde en eerst docent was in New York en daarna in Californië, maar ook bleef componeren.

Hij experimenteerde graag, maar bleef wel binnen de traditie (Mozart en Brahms waren zijn helden) en was een graag geziene gast op festivals voor moderne muziek

Zijn idioom is gematigd modern en hij heeft een vrij omvangrijk oeuvre op zijn naam staan. Hij kan zelfs aanspraak maken op de titel van de eerste rapper te zijn geweest met zijn Fuge aus der Geographie voor koor (Junge Chor Aachen o.l.v. Fritz ter Wey, Thorofon CTH 2044) met de tekst: ‘’Trinidad, and the big Mississippi and the town Honolulu and the lake Titicaca…’.

Zijn zeven Symfonieën zijn late werken die het pas na zijn drieënzestigste jaar schreef. Het zijn vrij drukke composities met een voorkeur voor fugatische verwerkingen, maar vaak met een nobel karakter en met veel treffende momenten, zoals in de lange, wat klaaglijke fluitsolo uit het derde deel van Symfonie nr. 1 (met herinnering aan Debussy ’s Faun). Symfonie nr. 2 is opgedragen aan Albert Schweitzer en draagt de ondertitel ‘I will not let you go unless you bless me’ uit Genesis’ en maakt veel indruk.

Met de Symfonie nr. 3 won Toch in 1956 een Pulitzer prijs, waarschijnlijk op grond van het gebruik van een Hammond orgel en glazen bollen (in plaats van vibrafoon)

Symfonie nr. 4 is opgedragen aan Mary de weduwe van componist MacDowell en bevat een tekst die tussen de delen moet worden voorgelezen en eindigt met de door de dirigent gesproken woorden: ‘What you released in me, must return to you’.

Het laatste drietal symfonieën is bondiger, economischer van opzet. Nr. 4, met de titel Jephta is eerder een symfonisch  gedicht met de titel Rhapsodic poem. Nr. 6 is vrij vrolijk en optimistisch met dissonante terzijdes en nr. 7 begint bedachtzaam maar eindigt met een glimlachend allegro resoluto

Gelukkig zorgde Alun Francis voor heel representatieve uitvoeringen die veel waarde hebben.