Anna Thorvaldsdottir: Enigma. Spektral kwartet. Sono Luminus DSL 92250 (28’25”). 2021
De in 1979 geboren IJslandse componiste Anna Thorvaldsdottir vestigde de aandacht op zich toen begin februari 2021 in de Berlijnse Philharmonie zonder publiek haar compositie ‘Catamorphosis’ werd uitgevoerd door Kirill Petrenko. Maar ook daarvoor al kreeg ze een goede reputatie met haar werken die voldoende van durf getuigen om als eigentijds te gelden, maar die ook beeldende, haast filmische eigenschappen hebben om ze toegankelijk te maken. Enigma is haar eerste werk voor strijkkwartet.
Altviolist Doyle Armbrust van het Spektral kwartet schrijft in de programmatoelichting dat de inspiratie voor dit kwartet komt uit de tijd dat je wegdook onder de dekens voor de boeman. Enigma gaat over de doordringbare grens tussen licht en donker, over de schemering waarin alles vervaagt en raadselachtig wordt. Hij refereert ook aan Covid, toen we tijdens de ernstigste periode ’noch hier, noch daar’ waren. Het Spektralkwartet uit Chicago bestaat verder uit Clara Lyon en Maeve Feinberg (v) en Russell Rolen (vc).
De muziek heeft iets van een langzaam koraal met contrasterende, geagiteerde passages, waarbij de uitvoeren ook col legno spelen en op de kast van hun instrument kloppen. Soms heeft het iets van de krijsende papegaaiduikers en meeuwen aan de IJslandse kust, maar dan heel gedomesticeerd. Ondanks de gebruikte moderne technieken is het een verrassend traditioneel werk waarnaar ik met evenveel belangstelling en waardering heb geluisterd als naar een strijkkwartet van Shostakovitch.
De speelduur is zo kort, dat ik graag meer willen horen van Thorvaldsdottir, die in het Amerikaanse San Diego studeerde en in 2012 de Noordse raad muziekprijs won.