Thomson: Four saints in three acts. Sarah Pelletier (s., St. Teresa 1), Gigi Mitchell-Velasco (ms., St. Teresa 2), Aaron Engebrerth (b., St. Ignatius), Lynn Torgove (ms., Commère), Tom Mc Nichols (bs., Compère), Deborah Selig (s., St. Stellent), Charles Blandy (t., St. Chavez), Stanley Wilson (t., St. Stephen) met het Boston Modern Orchestra Project o.l.v. Gil Rose. BMOP Sound 1049 (2 cd’s, 1u. 47’28”). 2013
Merkwaardiger opera’s dan Four saints in three acts van Virgil Thomson (1896 - 1989) uit 1928 zijn er maar weinig. Niet alleen omdat er ongeveer twintig heiligen (sommigen onder hen fictief) in optreden, maar vooral ook als gevolg van het bizarre libretto van de avant-garde schrijfster Gertrude Stein (1874 – 1946). Haar werk staat erom bekend dat er alle samenhang en logica aan ontbreekt en het louter om spontane associaties gaat.
Het werk handelt in het moderne Spanje, maar heeft geen duidelijke plot en vertoont dus geheel geen duidelijke samenhang. Dat is bewust zo, hoe bizar ook. De componist zegt hierover in de toelichting: ‘The spontaneity of it, its easy flow, and its deep sincerity have always seemed to me just right for music”. In keeping with this, he continues, “I took my musical freedom from her poetic freedom, and what came out was a virtually total recall of my Southern Baptist childhood in Missouri’.
Zo worden in deze opera twee werelden met elkaar verbonden: het culturele leven in het Amerikaanse Midden Westen en het artistieke Parijse milieu uit de jaren twintig. Thomson leefde in Parijs tussen 1924 en 1934 en Gertrude Stein speelde een belangrijke rol in het intellectueel-progressieve milieu met haar salon in Rue de Fleuris, waar ook Matisse, Cocteau, ‘Les six’ en Picasso tot de bezoekers behoorden.
Maar tevens heeft de opera iets van Stravinsky en Poulenc naast het gebruik van Amerikaanse hymnes en Afro-Amerikaanse volksmuziek. Er zijn ook mooie tussenspelen, zoals de ‘Dans van de engelen’ in de tweede akte en de ‘Saint’s procession’ en het ‘Intermezzo’ uit de derde. Verder wekt de verbeeldingsvolle orkestratie (met veel koper, slagwerk en een accordeon) veel waardering.
Gil Rose zorgt voor een heel geslaagde uitvoering. Onder de solisten zijn het vooral de welsprekende sopraan Lynn Torgrove en de stoere bas Tom McNichols als Commère en Compère die veel indruk maken. Gelukkig zijn ook de overige zangers competent, al zingen sommigen met rijkelijk veel vibrato.
Als aanvulling is nog de toonzetting van Steins gedicht ‘Capital Capitals’ opgenomen. Daarin wordt de lof gezongen van de Provence met zijn landschap, de steden Aix, Aries, Avignon en Les Baux (de vier hoofdsteden). Erg geïnspireerd klinkt het niet.