Tallis: Spem in alium; Sancte Deus; Salvator mundi; Gaude gloriosa; Miserere; Loquebantur variis linguis. Tallis scholars o.l.v. Peter Phillips. Gimmell CDGIM 006 (43’06”). 1984

Tallis: Spem in alium; O Salutaris Hostias; In Ieiuno et Fletu; Salvator mundi; In manus tuas Domine; Salvator mundi !; The lamentations of Jeremiah I en II; O sacrum convivium; O nata lux de lumine; Te lucis ante terminum. Winchester kathedraalkoor o.l.v. David Hill. Hyperion CDA 66400 (59’00”). 2001 

Tallis: Lamentations of Jeremiah I en II; Salvator mundi Domini; O sacrum convivium; Mis; Absterge Domine. Hilliard Ensemble. ECM 833.308-2 (54’07”). 1986

De lofzangen en motetten van Thomas Tallis (ca. 1505-1585) tonen – om het even of het gaat om eenvoudige hyme-achtige werken of om complexe polyfone stukken – een schier eindeloze inventiviteit en een streven naar volmaaktheid.

Een van zijn meest experimentele motetten is In Ieunio et Fletu met zijn onverwachte harmonische verschuivingen. Tallis was verder een pionier om de teksten geschikt te maken voor gebruik in de Anglicaanse kerk. Bijvoorbeeld zijn lofzang If ye love me toont aan dat hij in staat was om aan de voorwaarden van een duidelijk herkenbare tekst te voldoen, ongehinderd door bewerkelijke muzikale details terwijl toch de gevoelens duidelijk tot uitdrukking komen.

Tot Tallis’ populairste werken behoren zijn beide versies van de Lamentations of Jeremiah, sombere, maar diepgevoelige stukken die heel overtuigend de geest van de melancholieke tekst tot uitdrukking brengen.

Tallis laat hier al zijn compositorische technieken gelden: imiterend, eenstemmig en een keuze tussen dissonanten – om een klankweefsel te scheppen dat tegelijk rijk en ingetogen is.

Een ander terecht populair werk van Tallis is het buitengewone en onvergetelijke motet Spem in alium voor vijfstemmige koren. Het is mogelijk  geschreven voor de veertigste verjaardag van koningin Mary of koningin Elizabeth (zekerheid daarover bestaat niet). Hier zijn fijnzinnige polyfonie en luidruchtige tutti passages mooi gecombineerd en gaat het om een van de mooiste stukken uit de Engelse muziek.

Het Winchester kathedraalkoor heeft als groot pluspunt dat de muziek hier klinkt zoals die ooit was bedoeld: door louter jongens/mannenstemmen. Heel treffend en met een mooie kerksfeer.

Opwindender is wat de Tallis Scholars (die de complete werken van Tallis opnamen) laten horen. Al even indrukwekkend klinkt de ECM opname.