CD Recensies

TURNAGE: YOUR ROCKABY; BLOOD ON THE FLOOR E.A.

Turnage: Your rockaby; Night dances; Dispelling the fears. Resp. BBC Symfonie orkest o.l.v. Andrew Davis, London Sinfonietta o.l.v. Oliver Knussen en Philharmonia orkest o.l.v. Daniel Harding. Argo 452.598-2  (70’33’). 1995, 1996

 

Turnage: Blood on the floor. John Scofield (git), Peter Erskine (slagw.), Martin Robinson (sax) en Ensemble Modern o.l.v. Peter Rudel. Argo 455.282-2 (68’41”). 1996

 

Beide cd’s samen: Decca 468.814-2 (2 cd’s, 2u.19’10”).

 

Night dances (1981) was het eerste werk waarmee Mark-Anthony Turnage (1960) de aandacht op zich vestigde en vertoont ook al vele kenmerkende stilistische trekken. Het werk is geschreven ‘”om mijn gevoelens en emoties uit te drukken bij de eerste kennismaking met ‘zwarte’ muziek” noteerde de componist.

Wat zo ontstond is een heel sfeervol werk waarin gebruik wordt gemaakt van een heel origineel netwerk van instrumentale stemmen: flonkerend slagwerk, een versterkte sologroep, een strijkkwintet achter het toneel. Als geheel wekt dat ensemble sensuele, maar ook enigszins verontrustende gevoelens bij de luisteraar. Telkens weer treedt een saxofoon die rauwe, maar ook gekwelde klanken produceert op de voorgrond. De componist identificeert zich duidelijk sterk met dat instrument.

Het keert in volle glorie terug in Your rockaby uit 1994 dat in feite een saxofoonconcert is; het solistisch naar voren tredende instrument moet het opnemen tegen een caleidoscopische orkestrale achtergrond die deel aan Ravel herinnert, maar anderzijds ook aan stedelijke goorheid.

Een ander opmerkelijk concertant stuk is Dispelling the fears (1995) waarin twee solotrompetten geleidelijk van een ruwe nadrukkelijkheid kalmeren tot een soort treffend lyrische vervoering. Oorspronkelijk was het werk bedoeld voor groot orkest, maar Torke dunde de orkestratie uit om zo tot het laatste deel van Blood on the floor (1996) te komen.

De gewoonte om heftig agressieve muziek te plaatsen tegenover tere klanken kan in extremis worden gehoord in dit Blood on the floor. Het gaat om een negendelige suite die in ontleend aan een schilderij van Bacon maar meer nog op de dood van zijn broer aan een overdosis heroïne. De namen der delen ‘Junio addict’ en ‘Needles’ duiden daar ook op.

Turnage werkte hiervoor nauw samen met Martin Robertson en twee Amerikaanse jazzmusici: de gitarist John Scofield en de drummer Pete Erskine. Zij nemen in de uitvoering dan ook een centrale rol in met interacties, improvisatie en ‘concerteren’. Het ensemble voorziet dat optreden van bruisende, maar ook ruige begeleidingsklanken. Zo’n fusie herinnert enigszins aan Miles Davis met ‘Elegy for Andy’.

Dit tweetal opnamen bevat unicaten en de goed op elkaar ingespeelde musici van beide ensembles spelen met veel verve en overtuigingskracht.