Smetana: Pianotrio in g op. 15; Dvorak: Pianotrio nr.1 in Bes op. 21. Devich trio. Challenge CC 72158 (64’22”). 2005
Smetana schreef zijn pianotrio in 1855 onder de indruk van de dood van zijn vierjarige dochter Fritzchen. Twee jaar later herzag hij het nog enigszins. Wanneer je dat niet weet, kun je het niet uit de muziek zelf afleiden, want het trio klinkt vlot en levendig in zijn driedeligheid: moderato, allegro en presto. Een langzaam deel dat tot een zekere gevoelsexpressie zou kunnen komen, ontbreekt.
Maar wie goed luistert, hoort in dit werk wel telkens korte haperingen die steeds belangrijker en uitgebreider worden. Zo kun je verdriet ook sublimeren. Een andere, misschien wat vergezochte verklaring is, dat de viool de verpersoonlijking is van Smetana’s huilende echtgenote en dat de cello de stem van haar man is met troostende woorden. Het beste is om gewoon naar deze compositie te luisteren alsof het om absolute muziek gaat.
Er bestaan heel wat opnamen van dit trio. Veel daarvan zijn gekoppeld aan Dvoraks populaire Dumky trio, nr. 4 in de reeks. Wie dat wenst, is goed af met de opname van het Borodin trio (Chandos CHAN 8445), maar het aantrekkelijke van de Challenge uitgave is dat het mooi spelende Devich trio koos voor Dvoraks eersteling.