Sibelius: Ouverture in a JS. 144 (1902); Toneelmuziek bij Kuomela op. 44, JS 113; ‘Come away death’ en ‘Hey, ho the wind and rain’ uit Twelfth night op. 60; Toneelmuziek bij Koning Christian II op. 27. Pia Pajala (s) en Waltteri Torikka (b) met het Turku filharmonisch orkest o.l.v. Leif Segerstam. Naxos 8.573299 (71’16”). 2014
Sibelius: Ouverture JS 146 (1891); Scène de ballet JS 163; Belszazars feest op. 51 JS 48; ‘Bruiloftsmars’ uit De taal van de vogels JS 62; Cortège JS. 54; Menuet in a JS 5; ‘Processie’ uit Vrijmetselaarsmuziek op. 113/6. Pia Pajala (s) met het Turku filharmonisch orkest o.l.v. Leif Segerstam. Naxos 8.573300 (63’01”). 2014
Sibelius: Pelléas et Mélisande JS. 147; Musik zu einer Szene; Valse lyrique op. 96a; Autrefois op. 96b; Valse chevaleresque op. 96c; Morceau romantique sur un motiif de monsieur Jakob de Juli JS. 235a. Pia Pajala (s), Sari Nordqvist (ms) met het Turku filharmonisch orkest o.l.v. Leif Segerstam. Naxos 8.573301 (57’48”). 2014
Sibelius: Pohjola’s dochter op. 49; ‘De zwaan van Tuonela’ en ‘Lemminkäinens terugkeer’ uit Lemminkäinen op. 22; Väinö’s lied op. 110; Een lied voor Lemminkäinen op. 31/1; Tapiola op. 112. O.m. Helsinki fiharmonisch orkest o.l.v. Leif Segerstam. Ondine ODE 1052-2 (62’42”). 2003
Sibelius: ‘All overtura’ uit Scènes historiques op.25/1; ‘The hunt’ uit Scènes historiques op. 66/2; Suite Pelléas et Mélisande op. 48 JS 147. Deens nationaal omroeporkest o.l.v. Leif Segerstam. Chandos CHAN 9483 (69’55”). 1995
Op 8 december 1865 werd Johan (later Jean) Julius Christian Sibelius in een Zweeds sprekende doktersfamilie in Järvenpää, een klein stadje bij Helsinki geboren. In dit jaar – 2015 – wordt dus zijn honderdvijftigste verjaardag gevierd.
In de negentiende eeuw was Finland een groothertogdom van Tsaristisch Rusland en werd het bestuurd door de Zweeds sprekende minderheid. Het behoort tot Sibelius’ grootste prestaties dat hij de Finse (muziek)cultuur een eigen plaats en status gaf, die zich zowel van Rusland als van Scandinvië onderscheidde. Hij bereikte dat doel voornamelijk door het componeren van mee de grootse symfonische muziek uit de negentiende en twintigste eeuw.
Vanaf zijn tiende begon hij te componeren, maar zag zijn toekomst aanvankelijk als violist. Hij studeerde rechten aan de universiteit Helsinki voordat hij zich geheel aan de muziek wijdde en onder invloed kwam van Busoni, in Berlijn en daarna in Wenen ging studeren. In 1891, terug in Finland, schreef hij zijn eerste belangrijke werk, de koorsymfonie Kullervo. Veel van zijn werken hadden als uitgangspunt de natuur, het landschap en de mythologie.
Opvallend genoeg is het niet een van de Finse cd merken (Ondine en Finlandia), maar Naxos dat met een serie van zes cd’s de komende verjaardag luister wil bijzetten. Dat gebeurt gelukkig niet met de zoveelste reeks symfonieën, maar met onbekendere, veelal functionele en korte werken die een mooie aanvulling vormen op het overbekende voorhanden materiaal.
De realisatie van dit project waarvan de helft der opnamen intussen verscheen, is in handen van Leif Segerstam, die op Chandos in 1995 al een voorzet gaf, met een vervolg op Ondine in 2003. Deze dirigent is de gezamenlijke noemer van de hierboven vermelde opnamen die een verbredend licht op het werk van Sibelius werpen en daarom zo nuttig en belangrijk zijn.
Daar is het nodige klein grut bij, maar ook interessante toneelmuziek, niet alleen bij het historische stuk over koning Christian II van Adolf Paul. Het tweede bandje van de muziek bij Järnefelts Kuolema bijvoorbeeld bevat de treffende melodie die later zelfstandig terugkeerde in de bekende Valse triste. In de beide liederen uit Twelfth night worden fraai dood en leven tegenover elkaar geplaatst. Ook de kennismaking met beide Ouvertures loont.
Eigenlijk alle vertolkingen hebben een hoog niveau en het lijkt verdiend dat Segerstam in 2005 de Sibelius medaille kreeg. Het orkest uit Turku reageert haast onverwacht erg goed en de inbreng van de sopraan Pia Pajala, de mezzo Sari Nordqvist en de jonge bariton Waltteri Torikka is al even lofwaardig.