Schubert: Symfonie nr. 1 in D D. 82 en ‘Andante’ uit Symfonie nr. 10 in D D. 936a. Kammerakademie Potsdam o.l.v. Antonello Manacorda. Sony 888751-5697-2 (36’53”). 2015
Schubert: Symfonieën nr. 2 in Bes D. 125 en 4 in c D. 417 Tragische. Kammerakademie Potsdam o.l.v. Antonello Manacorda. Sony 888430-3366-2 (63’46”). 2013
Schubert: Symfonieën nr. 3 in D. 200 en 8 in b. 759 Onvoltooide. Kammerakademie Potsdam o.l.v. Antonello Manacorda. Sony 88691-96064-2 (47’). 2011
Schubert: Symfonieën nr. 5 in Bes D. 485 en 6 in C D. 589. Kammerakademie Potsdam o.l.v. Antonello Manacorda. Sony 88765-42696-2 (60’).
Schubert: Symfonie nr. 9 in C D. 944. Kammerakademie Postdam o.l.v. Antonello Manacorda. Sony 888750-6323-2 (55’05”). 2014
Schubert leefde gedurende zijn korte leven in de schaduw van Beethoven en toch zijn de symfonieën die hij schreef niet of nauwelijks door Beethoven beïnvloed. Gevrijwaard van de Prometheïsche uitdagende houding die zo duidelijk is in veel van Beethovens werken, bezitten zijn symfonieën meer van de lichtheid, de openheid en de thematische overdaad die we eerder bij Haydn en Mozart dan bij Beethoven aantreffen.
Het mag dan in het algemeen waar zijn, dat de symfonieën van Schubert minder individualistisch zijn dan zijn kleinschaliger werken, beide laatste symfonieën tonen een benadering van de orkestrale kleuring die een vooruitblik biedt op de uitgebreide symfonieën die later in de negentiende eeuw ontstonden.
Het begin van de Onvoltooide is bijvoorbeeld eerder romantisch dan klassiek qua sfeer en gevoel. Zoals al zijn composities, worden ook de symfonieën gedomineerd door een opeenvolging van serafijnse melodieën, maart in tegenstelling tot de eveneens hoogst melodische symfonieën van Mendelssohn en Schumann zijn die van Schubert nooit luchtig, oppervlakkig en hun gamma aan emoties – van grillige uitgelatenheid tot diep melancholiek – bestempelt deze werken als een van de mooiste cycli uit die tijd.
De nummering van Schuberts symfonieën is mogelijk wat verwarrend omdat nr. 7 nooit door Schubert is georkestreerd. Anderen hebben dat wel gedaan, zoals te horen is op opnamen van Gabriel Chmura (Schwann 31101-2), Neville Marriner (Philips 412.591-2, 3 cd’s) en David Zinman (RCA 88697-87147-2).
Derhalve geldt dat hoewel Schubert negen symfonieën schreef, slechts acht daarvan gewoonlijk worden uitgevoerd en om de verwarring nog groter te maken, wordt her en der nr. 8 (de 'Onvoltooide’) ook wel als nr. 7 aangekondigd en nr. 9 (de grote C-groot) als nr. 8.
Bij de volledige opnamen van dat achttal waren het achtereenvolgens de opnamen van Böhm (DG 471.307-2), Abbado (DG 477.8687) en Harnoncourt (Warner 2564-62323-2 en Berliner Philharmoniker BPHR 150061) die de meeste aandacht trokken en het beste bevredigden.
En nu voltooide ook Antonello Manacorda (bekend van het Gelders orkest) zo’n volledige cyclus, waaraan hij het 9’34” durende andante van de slechts in schetsen nagelaten en door Brian Newbould georkestreerde symfonie nr. 10 toevoegde. In zijn album kwamen bij Marriner ook het allegro maestoso en het allegro moderato voor (net als bij Mackerras, Hyperion CDA 67000).
Manacorda en zijn Potsdammers die in klank authenticiteit nastreven met een bescheiden bezet, maar enthousiast ensemble, zorgen voor een fijn alternatief van de eerder genoemden. Wie van een in vrij vlotte tempi, levendig uitgevoerde en van hinderlijk historisch stof bevrijd type vertolkingen houdt, kan hier zijn/haar hart ophalen. Tot en met in nr. 9 blijft de muziek slank en lenig. De hele onderneming klinkt vrij monter, spiritueel en waar de stemming even verduistert, klaart het snel weer op. Accenten klinken stevig maar krijgen niet teveel nadruk. Wel zijn er een paar momenten – in nr. 5 bijvoorbeeld – waar de dirigent haast té enthousiast en impulsief is.
Alleen waarom voor dit programma vijf cd’s nodig waren, is onbegrijpelijk (kijk eens naar de speelduren). De meeste andere opnamen hebben aan vier ruim voldoende en alleen Marriner en Abbado hebben meer ruimte nodig, maar zij bieden dan ook andere werken extra. De opnamen als zodanig klinken gelukkig best goed.