Brahms: Symfonie nr. 1 in c op. 68; Segerstam: Symfonie nr. 288 Letting the FLOW go on… Turku filharmonisch orkest o.l.v. Leif Segerstam. Alba ABCD 390 (71’32”). 2016

 

Wanneer we even de symfonie van Brahms vergeten en overslaan (daarvan bestaan trouwens mooiere vertolkingen, zoals van Gardiner op Soli Deo Gloria SDG  702, Szell op Sony SBK 46534, Cantelli op Testament SBT 1012) kunnen we ons richten op en verbazen over de à la de oude Brahms bebaarde Finse Viking Leif Segerstam (1944) die als een excentrieke non-conformist naast zijn dirigentschap waarschijnlijk wereldrecord houder symfonieën is. De teller nadert de driehonderd anno 2016. Bij het zien van nr. 288 wrijft men zich even de ogen uit; moet dat niet een drukfout zijn? De in 2005 overleden Amerikaan Rowan Taylor kwam ‘slechts’ tot 265.

Niet alleen dat, want zoals uit onderstaand lijstje blijkt, bedacht hij ook de meest intrigerende titels voor deze werken, waarvan hij een aantal ‘dagboekbladen’ noemde. Niet genoemd in het lijstje zijn symfonieën waarvan geen opnamen bestaan, zoals  nr. 233 ‘Fragmental vulvations from my opera-to-be’, nr. 236 ‘OUT is outside (which makes sense) en nr.237 ‘After catching THE Glimpse of LCY144&NEJ270’.

Vooral BIS en Finlandia hebben daar een aantal opgenomen en die lijst ziet er als volgt uit: 

 

Nr. 9 in één deel (orkestraal dagboekblad nr. 3) 1985. Finlandia FACD 403

 

Nr. 11 voor slagwerk, piano en strijkorkest (orkestraal dagboekblad nr. 5). 1986. BIS CD 483.

 

Nr. 12 After the flood (orkestraal dagboekblad nr. 47). 1986. Finlandia FACD 403.

 

Nr. 13 voor piano, slagwerk en strijkorkest 1987 BIS CD 484

 

Nr. 14 voor bariton en orkest ‘Moments of peace,  thought at the border’ (orkestraal dagboekblad nr. 44). 1987 BIS CD 483

 

Nr.15 Ecliptische gedachten. 1990 Kontrapunkt 32125

 

Nr. 16 Gedachten aan de grens. 1990 BIS CD 584

 

Nr. 17 Gedachten vòòr 1992 (orkestraal dagboekblad nr. 49). 1991 BIS CD 684

 

Nr. 18 In één gedachte ‘Unelma’ – een droom. 1993 Ondine ODE 877-2

 

Nr. 21 September, droombeelden van Korpijärvi. 1995 Ondine ODE 928-2

 

Nr. 23 Nagedachten, vragen bevragend. 1998 Ondine ODE 928-2

 

Nr. 81 Na tachtig …. 2002 Ondine ODE 11722

 

Nr. 162 Verdubbeling van het aantal voor Bergen 2006. Ondine ODE 11722

 

Nr. 181 Geeft zichzelf bij uitvoering een naam (verhoogt het aantal voor Bergen met honderd). 2007

 

De meeste van deze symfonieën zijn eendelig en duren tussen de tweeëntwintig en dertig minuten, ze zijn eigenlijk bedoeld voor een orkest zonder dirigent.

Mogelijk vormde de ook eendelige symfonie nr. 7 van Sibelius een voorbeeld. Geen wonder, want hij laat veel mogelijkheden voor improvisatie open voor de musici.

Begrijpelijk is dat de luisteraar zich voor deze muziek zonder vooroordelen geheel open moet stellen. Wat mag die luisteraar verwachten? Segerstam blijkt een  soort dromerige, fantasievolle Weberniaanse melodicus te zijn die liefst met kleine muziekbrokjes een groter tonaal geheel bouwt. Gelukkig klinken zijn meeste werken vrij optimistisch.

Een goed uitgangspunt  voor een nadere kennismaking vormen de symfonieën nr. 81, 162 en 181.