Shchedrin: Dode zielen. Alexander Voroshilo (b., Tschitskov), Vladislav Piavko (t), Larissa Avdeeva (ms, boerenvrow), Boris Morosov (bs., Sobakevich), Galina Borissova (s., boerenvrouw) met het Moskou’s kamer- en omroepkoor en het Bolshoi theaterorkest en –koor o.l.v. Yuri Temirkanov. Melodiya MEL CD 10.01837, 74321-29347-2 (2 cd’s, 2u.08’59”). 1977  

Deze opera die het seizoen 1977 het gesprek van de dag in Moskou vormde, is gebaseerd op Dode zielen, het episch gedicht van Nikolai Gogol waarin bij landeigenaren ‘dode zien’ – gestorven boeren die als lijfeigenen te werk waren gesteld, maar waarvan nooit een doodsakte werd opgemaakt en die dus alsnog een hypotheek konden krijgen - werden benut om Tschitskov met hun fictieve vermogen een fortuin te verschaffen en op die manier sociale status. Een van de beetgenomen landeigenaren betrapte hem daarbij, waarna hij aan het eind van het eerste deel moest vluchten. De bedoeling was om hier een trilogie van te maken, maar daarvan is het niet gekomen. De teneur van het werk is nogal sarcastisch zodat het niet een echt bedoelde Divina commedia werd. De componist werkte tien jaar lang aan zijn opera die in geen enkel opzicht de eisen die aan een volgzame Sovjetcomponist werden gesteld overschrijdt.

Dat neemt niet weg dat er aan het werk, waarin zoveel rotzooi wordt geschapen, best genoegen valt te beleven. Hij doet dat onder andere door een vorm van lopend commentaar in te schakelen via etnisch klinkende volksliedjes die worden gezonden door twee zangeressen en een koortje dat ik de orkestbak staat en de plaats inneemt van de eerste violen.

Verder maakt het werk als zodanig nogal een terloopse indruk ondanks de voortreffelijke prestaties van Voroshilo en zijn goede partners. Lof ook voor de solofagot van het Bolshoi.

Het gaat hier om een best interessante documentatie waaraan veel te genieten valt, ook al gaat het niet om een waar meesterwerk.